Farhodning oyisi yangi qurilgan tandirda yog‘li patirga qo‘shib shirin kulchalar yopdi. Tandirdan qaynoq nonlarni uzib, savatga soldi. Keyin biroz hovuri bosilgan kulchalardan birini olib kosadagi muzday suvga botirdi-da, boyadan beri tandir atrofida o‘ralashib yurgan o‘g‘liga tutqazdi. Yana bir qip-qizil bo‘lib pishgan kulchani sochiqqa o‘rashga tutindi.

– Bu kimga, oyi? – hayron bo‘ldi Farhod.

– O‘rtog‘ing Muzaffarga, non hidi allaqachon hovlilariga chiqqan bo‘lsa kerak, – jilmaydi oyisi, – qo‘shni haqi.

– Yo‘q, Muzaffarga bermayman. U meni hammani oldida “Uyquchi”  deb masxara qilgan, – ko‘nmadi Farhod qovog‘ini solib.

– Voy sen-ey, o‘rtog‘ingning bir og‘iz hazili uchun darrov undan voz kechasanmi?! Bu ishing yaxshimas, o‘g‘lim. Balki u to‘g‘ri gapirgandir. Chunki ko‘pincha uxlab qolib, darsga kechikasan-ku! Ehtimol, u seni xafa qilib qo‘yganidan allaqachon pushaymon bo‘lgandir.  Bordi-yu, xatosini tushunmagan bo‘lsa,  sendan yaxshi muomala  ko‘rsa, albatta tushunadi. Meni aytdi dersan, hali sendan uzr ham so‘rar. So‘ramasa ham mayli. Sen mardlik qil! Do‘stlar bir-birini kamchiligini kechira olishi kerak. Qadimda mard kishilar  nafaqat birodarlariga, hatto dushmanlariga ham yaxshi munosabatda bo‘lishgan. O‘rni kelib qolsa, dushmaniga hadyalar berishgan.

–   Qanday qilib, nega endi dushmaniga sovg‘a berishgan? – hayron bo‘ldi  Farhod.

–   Unda quloq sol, – jilmayib  gap boshladi  Mukarram opa, – bir kuni Hasan Basriy hazratlari (u kishi avliyo bo‘lganlar)  o‘zlarini g‘iybat qilgan kishinikiga bir dasturxon noz-ne’mat yuboribdilar.

Odamlar Hazratning bu  olijanobligidan hayron bo‘lib so‘rashibdi:

–   Nega bunday qilyapsiz, axir u   sizning  obro‘yingizni tushirish uchun tuhmat qildi-ku!

Hasan Basriy bu savolga shunday javob qilibdilar:

– To‘g‘ri, u kishi mening ortimdan yomonlab gunoh qildi. Biroq, u bu qilmishi bilan menga yaxshilik qildi. Chunki u kishi o‘zi sezmagan holda shu choqqacha qilgan xayrli ishlaridan to‘plagan barcha savobini  bizga yubordi. Biz esa unga arzimas hadya jo‘natdik. U bundan to‘g‘ri xulosa chiqarsa, oramizda mehr tiklanadi. Bu bilan  biz   ham nafsimizni yenggan, ham bir adashgan kimsani to‘g‘ri yo‘lga boshlagan bo‘lamiz.

– Ko‘rdingmi o‘g‘lim, yaxshi odamlar raqibiga ozor yetkazmasdan ham to‘g‘ri yo‘lga boshlay oladi.

– Bo‘pti, oyijon! Bobom aytganlar,  men yaxshi bolaman. Beraqoling, kulchani Muzaffarga  olib boraman. Birga yeymiz.

Farhod kulchalarni olib, ko‘chaga yo‘l oldi.

Muhabbat  HAMIDOVA