Men ham askar boʻlaman
Bugun Dilshod akasi armiyadan keladi. Ziyodilla bu xushxabarni oyisidan eshitgan zahoti koʻchaga otildi.
– Ur-a-a! Akam kelyaptilar!!!
– Hovliqma, bolam, hali kelsin! Keyin suyunchilaysan...
– Bilib qoʻyinglar, askar akamni men birinchi koʻraman!
U koʻcha muyulishidan oʻzlari tomonga burilgan mashinalarni sinchiklab kuzatdi. Ammo, hali-beri akasi koʻrinmasdi.
Kun peshindan ogʻdi.
– Uyga kirib oʻtirsang boʻlmaydimi, ovqatlanish ham esingdan chiqdi shekilli...
– Akam kelsin birga ovqatlanamiz. Qaymoqqa teginmanglar, akam qaymoqni juda yaxshi koʻradilar, xoʻpmi, oyijon!
– Voy, akasiga gʻamxoʻr, saxiy bolamdan-ey!
Akasini sogʻingan Ziyodillaning yoʻlga tikilaverib koʻzlari kirtayib ketdi.
Beixtiyor xayolida akasining harbiy xizmatga joʻnatiladigan kunlar keldi. Akasi tuman mudofaa boʻlimidan xursand boʻlib keldi.
– Oyi, men boradigan boʻldim, Vatan himoyasiga! – hovliga kirib kelgan akasi jilmaygancha qoʻlini musht qilib koʻtardi.
– Voy boʻ, namuncha, axir hamma yigitlar ham armiyaga boradi-ku! – dedi oʻchoq yonida oyisi bilan gaplashib turgan qoʻshni qiz Sanobar.
– Hechamda, agar bilsang, menga oʻxshagan bilimdon, boksyor, kelishgan, – Dilshod qomatini koʻz-koʻzladi, – Sodiq mergan aytgandek, maʼnan va jismonan baquvvat yigitlargina askar boʻla oladilar.
Harbiy xizmatga kuzatish ham xuddi toʻyday boʻldi. Dilshodning armiyaga ketishi daragini eshitgan qoʻni-qoʻshni, mahalladoshlar-u, uzoq qishloqdagi qarindoshlari ham u bilan xayrlashgani birrov kelib ketishdi.
Dadasining “Soching qizlarnikidek boʻlibdi, oldirsang boʻlmaydi-mi?”, – degan dashnomidan keyin ham sochini naridan beri qaychilatadigan Dilshod kutilmaganda boshini yaltiratib keldi. Bu – harbiy xizmatga joʻnashning aniqligidan darak berardi. Buvijonisi nevarasining yelkalariga qoqib, uzoq duo qildi. Oyisi non tishlatdi.
Mashina signali Ziyodillaning xayolini boʻlib yubordi. U shundoqqina yonginasida toʻxtagan mashina oynasidan oʻziga kulimsirab qarab turgan askarni koʻrdi-yu, u tomon yugurdi. Akasi chaqqonlik bilan mashinadan tushib, Ziyodillani bagʻriga bosdi, boshi uzra dast koʻtardi.
– Polvon bola boʻlib ketibsan-ku, Ziyod!
Akasi bagʻridan boʻshatishi bilan Ziyodilla ichkariga yugurdi:
– Ur-ra, akam keldila-a-a, suyunchi! Suyunchi!!
Hovlidagi mehmonlar-u, mezbonlar birpasda askarni oʻrab olishdi.
Xushxabarni eshitgan qoʻshni bolalar darvozadan moʻralashdi. Hovli chetida tengqurlari bilan gurunglashib turgan Ziyodilla akasining qulogʻiga nimadir dedi.
Akasi borib bolalarning qoʻllarini qisib, boshlarini siqdi-da oʻrtogʻi Hojakbarga bosh barmogʻini koʻrsatib dedi:
– E qoyil azamatlar! Shunday ukalarimiz borakan, armiyamiz yanayam zoʻr boʻladi!
– Aytgancha, Ziyod, oʻrtoqlaringga ham sovgʻa olgandim, – akasi koʻkrak choʻntagidan ruchkalar olib bolalarga tarqatdi, – baholaring “besh” boʻlsin, xoʻpmi?
– Rahmat! – bolalar qoʻllaridagi ruchkaga sevinib qarashdi.
– Qani, ukajon, oʻrtoqlaringni uyga olib kir, mehmon qil! – dedi akasi doʻstini yetaklab qaytarkan.
Bolalarning esa suhbati qizidi.
– Men armiyaga borsam, Dilshod akamdek samolyotdan parashyutda sakrayman, – deya osmonga tikilgancha, qoʻlini parashyutga oʻxshatib, pastga tushirdi Ortiqjon.
– Dilshod akam tankchi boʻlgan, toʻgʻrimi Ziyod? – gapini maʼqullatish uchun Ziyodillaga yuzlandi ammasining nevarasi Bobur.
Akasini hamma yaxshi koʻrarkan. Buni Ziyodilla hozir bildi. Avvallari, “Bu turishingga qachon odam boʻlasan?” deya akasining jigʻiga tegadigan kenja togʻasi hozirgina:
– Yaxshi oʻgʻil togʻasiga tortadi, jiyan! – dedi.
– Boksdan qorning toʻyarmidi, hammayogʻingni momataloq qilib yurishdan nima foyda, – deb necha martalab koyigan amakisi esa:
– Oʻzimning jiyanim! – Mard va jasurliging uchun tashakkurnoma olganingni eshitib, “Baribir zotiga tortibdi” deb xursand boʻldim! – deya viqor bilan atrofga boqdi.
– Kenjatoyimni boksga berdik, Dilshodjonga oʻxshab yursin, – jilmaydi xolasi.
Kechqurun qarindoshlar uy-uylariga tarqalishdi. Akasi bilan gurunglashish imkoni tugʻilganidan Ziyodilla xursand boʻldi.
– Aka, aka...
– Labbay,
– Men ham askar boʻlaman!
– Albatta askar boʻlasan!
– Askarlarni komandirlar hurmat qiladi-a?
– Topshiriqni aʼlo bajargan, bir nechta tilni bilgan, har jihatdan chiniqqan jasur askarni, albatta, komandirlar yaxshi koʻrishadi. Boshqa askarlarga oʻrnak qilib koʻrsatishadi.
– Vatanparvarni ham.
Akasi kulib yubordi:
– Askar boʻlishning oʻzi vatanparvarlik aslida! Qara, bugun uyimiz mehmonga toʻldi, toʻgʻrimi?
– Toʻgʻri!
– Karnay-surnay ovozini eshityapsanmi?
– Ha, Ortiqjon aka uylanayapti.
– Barakalla... Dadam bilan oyim mehmon kutishdan xursand... bularning bari tinchlikdan. Xoʻsh, ayt-chi, Vatanimiz tinchligini kim qoʻriqlaydi?
– Askarlar, chegarachilar!
– Balli! Hali men senga Vatanimiz tarixi, armiyamiz qudrati haqida gapirib beraman. Endi yotib, uxla. Ertalab vaqtli uygʻotaman, birgalikda yuguramiz.
– Epchil boʻlish uchunmi?
– Albatta. Askar boʻlish orzusidagi yigit hozirdanoq tayyorgarlik koʻrishi shart!
Ziyodilla akasining askarlik libosiga havas bilan tikilganicha uxlab qoldi.
Abdulla Ayizov