“Buxoro varnet” mo‘jizalari
Issiqxonada o‘quv markazi faoliyat yuritishi mumkinligini tasavvur qila olasizmi? Dastlab men ham bu haqida eshitganimda hayron qoldim. Va bunday g‘aroyib markazni o‘z ko‘zim bilan ko‘rishga oshiqdim.
Hammaga ma’lum, Buxoro viloyati hududi sho‘rxok tuproq va qumloqdan iborat. Suv esa tanqis. Biroq, odamzot xohlasa va astoydil harakat qilsa, yantoq o‘smaydigan yerda gul ham ko‘kartira olar ekan. Buning isbotini Buxoro tumanidagi “Buxoro Varnet” korxonasida yaratilgan mo‘jizada ko‘rdim.
“Buxoro Varnet” issiqxona klasteri uchun beshta tumandan 3000 gektar yer ajratilgan bo‘lib, bugungi kungacha 120 gektar yerda qurilish ishlari davom etayotgan ekan. Issiqxonaga kirar ekansiz, o‘zingizni xuddi tropik o‘rmonlarda yurganday his qilasiz. Maxsus “kokos tuprog‘i” to‘shalgan egatlarda o‘zini qadrdon vatanidagiday his qilib yayrab o‘sgan limon, banan, apelsin, kivilarning shoxlaridagi shig‘il mevalari “Buxoroliklar mahoratiga qoyilmiz, ularga rahmat” deganday egilib turishibdi. Egatlardagi bodring va sabzavotlar ham kim o‘zarga o‘ynaganday mo‘l-ko‘l hosil solishibdi. Bilasizmi, bu yerda meni nima eng ko‘p hayratga soldi?! Pomidor! E, pomidordan ham hayratga tushasizmi, yoki pomidor ko‘rmaganmisiz, deysizmi?! Ko‘rmaganman! Chunki men ko‘rgan pomidor qizil ham, pushti ham emas – qop-qora. Qora bo‘lsa ham juda sersuv, ship-shirin, ishtahani ochadigan buxorolik pomidor ekan. Nega buxorolik deganimni tushungandirsiz. Chunki u O‘zbekistonda ilk marotaba shu yerda – Buxoro tuprog‘ida yetishgan-da! Uni yetishtirishda o‘quvchilarning ham hissasi bor. Qoravoy pomidor juda shifobaxsh bo‘lib, uning tarkibi inson organizmini turli xil zararli moddalardan tozalaydigan, miya va yurak faoliyatini yaxshilaydigan aminokislotalarga boy ekan.
Lavhamiz boshida aytgandim-ku! Bu yerda o‘quv markazi, Botanika bog‘i, “Varnet” issiqxona akademiyasi ishlab turibdi. O‘quv markazida talabalar – bo‘lajak agronomlarga amaliyot darslari o‘tiladi. Ya’ni, talabalar universitetda olgan nazariy bilimlarini bu yerda amalda sinovdan o‘tkazishadi. O‘quvchi ukalariga o‘rganganlarini o‘rgatishadi. Issiqxonadagi suv havzasida bilakday-bilakday keladigan losos baliqlarini hayrat bilan tomosha qilayotganimda, qushlarning chug‘ur-chug‘uri qulog‘imga chalindi. Bunday qarasam, boshim ustida rang-barang noyob qushlar charx urib uchayapti.
– Issiqxonamiz yoqdimi,– so‘radi holatimni sezgan mazkur MChJ ijrochi direktori Beshim aka Hamroyev. –Mamlakatimiz agrar tarmog‘idagi so‘nggi yangiliklardan bo‘lgan “Buxoro Varnet” MChJ” hozirgi davr issiqxona xo‘jaligining eng zamonaviy moduli hisoblanadi. Niderlandiya andozasi asosida qurilgan mo‘jizaxona respublikamizda yagonadir. Issiqxonamiz xorijiy sayyohlarni ham maftun qilmoqda, – deydi Beshim aka faxr bilan.
Ha, birinchi bo‘lish, mamlakat qishloq xo‘jaligi rivojiga katta hissa qo‘shish, o‘z yangiligi bilan nafaqat xalqimizni, xorijliklarni ham hayratga solish – faxrlansa, g‘ururlansa arziydigan ish.
Asosiysi, o‘quvchilar bu yerda hayvonot va nabotot olamiga sayr qilib, ularni o‘rganib, o‘zlaridagi yaratuvchanlik, mehnatsevarlik qobiliyatlarini shakllantirishyapti. Kelajaklarini aniqlab olishyapti.
Azim AXTAMOV