Dostonlardan tugʻilgan mehr
Navbahor sururiga yo‘g‘rilgan tadbirlarni, she’riyat kechalarini mo‘tabar o‘zbek ayoli timsoli bo‘lgan hassos shoira Zulfiyaxonim izdoshlarisiz, ayniqsa, Zulfiya nomidagi Davlat mukofoti sohibalari bo‘lmish ijodkor qizlarimiz ishtirokisiz tasavvur eta olmaymiz.
Ijod olamiga dadil qadamlar bilan kirib kelayotgan Rohilabonu G‘o‘chchiyeva ham ana shunday umidli qalam sohibasi. Bayram arafasida Rohilaxon bilan qilgan suhbatimiz bo‘lajak zulfiyachilarga o‘ziga xos mahorat maktabi bo‘ladi, deb umid qilamiz.
– Rohilaxon, ayting-chi ijod qilishga sizni ko‘proq nima undagan. O‘zingiz tug‘ilib o‘sgan Qashqadaryo vohasining betakror go‘zalliklarimi yoki o‘qigan badiiy asarlaringizmi?
– Unisi ham, bunisi ham. Bolaligim Dehqonobod tumanining betakror, bepoyon adir va yaylovlarida o‘tgan. Navro‘z kunlari qishlog‘imiz adirlarida xalq sayillari bo‘ladi. Bu sayillarning o‘zgacha gashti bor edi. Unda hamma o‘zi bilgan, yoqtirgan laparlarni, ashulalarni aytib berardi. Bu tantanalarda qishlog‘imizdagi erkag-u ayol, yosh-u qari birday ishtirok etardi. Sayilda qatnashish men uchun juda hayajonli kechardi. Chunki momomdan, otamdan xalq qo‘shiqlarini o‘rganib yodlardim. Otam dostonlarni shunday chiroyli aytardiki, o‘sha ohang, o‘sha faxr tufayli bo‘lsa kerak, xalq og‘zaki ijodini sevib qolganman. Sayillarda qozon-qozon milliy taomlar pishirilardi. Biz bolalar yugurib-yugurib o‘choqlarga o‘tin tashiganmiz. Men tumandagi 71-maktabda o‘qiganman. Maktabimiz binosi eski edi, biroq uni juda yaxshi ko‘rardim. Qishning sovuq kunlarida tomidan chakka o‘tadigan, ammo men uchun bir sirli makon bo‘lgan maktabimni doimo sog‘inib borar edim. Tanaffuslar ham katta imkoniyat edi, chunki joyimdan qimirlamay badiiy kitob o‘qirdim. Nega desangiz, ko‘pincha qish kunlari uyda chiroq bo‘lmasdi. Odamlar kitob o‘qishnimas, mol-holini sovuqdan eson-omon olib chiqishni o‘ylardi. Shunday bo‘lsa-da kitobga bo‘lgan muhabbat meni tark etmadi. Orzu-istaklarimni ko‘zlarimdan anglaydigan ziyrak va mehribon dadajonim menga har hafta yangi kitob sovg‘a qila boshladilar. Bugungi kunga kelib, mo‘jazgina bo‘lsa-da, har birining o‘z tarixi va shirin xotiralari bo‘lgan badiiy adabiyotlar, nafaqat o‘zbek adiblari, balki jahon adabiyoti namoyondalari qalamiga mansub rang-barang kitoblardan iborat shaxsiy kutubxonam ham bor. Ayni damda, kutubxonamni o‘zim sevgan adiblarim kitoblari bilan boyitib bormoqdaman.
– Yanglishmasam, dastlab she’rlar yozgansiz. Ularni kimga ko‘rsatardingiz?
– Avvaliga havaskor ijodkor sifatida o‘zimcha qog‘oz qoralab yurdim. Mashqlarimni avvalo, dadamga va she’riyatni yaxshigina tushunadigan opamga (endilikda taniqli shoira Dilafro‘z Choriyeva) o‘qib berardim. Ular bergan yo‘l-yo‘riqlar bilan qayta ishlaganimdan keyin maktabda, qishloqda o‘tadigan tadbirlarda o‘qirdim. She’rlarim ustozlarimga ma’qul bo‘lsa, o‘zimga ishonchim ortardi.
2018-yili Zomin yosh ijodkorlar seminarida ishtirok etgach, yutuq va kamchiliklarimni bilib oldim. Bu ijodimda tub burilish yasadi. “Birinchi kitobim” loyihasida “Olasoyning olmasi” nomli hikoyalar to‘plamim nashr etildi. Shundan so‘ng adabiyot men uchun o‘z sirlarini ocha boshladi. Endi ko‘zimga hadsiz-hududsiz ko‘ringan voha kengliklari, qishlog‘im dalalari men uchun torlik qildi. Dadamning roziligi bilan Toshkentga keldim. O‘zbekiston Yozuvchilar uyushmasi qoshidagi “Onajonim she’riyat” hamda nasr to‘garagiga qatnadim. Bu mashg‘ulotlar menga ijod sirlaridan saboq berdi. O‘rganganlarimga amal qilishga intildim. Betinim izlanishlarim samarasini berdi. 2022-yili Turkiyada “Bitmemis hikaye” nomli hikoyalar to‘plamim chop etilib, turk, ozarbayjon va o‘zbek yosh ijodkorlari o‘rtasida o‘tkazilgan tanlovda g‘olib bo‘ldim. Amerikaning “Amazon” nashriyotida “Ona bo‘ri” nomli hikoyalar to‘plamim ingliz tilida chop etildi. Shu yili menga omad kulib boqdi – dilim tubidagi orzumga erishdim. Zulfiya nomidagi davlat mukofoti bilan taqdirlandim. Oddiy bir qishloq qizi sifatida men uchun bu e’tirof katta ishonchdir.
– Bu yuksak mukofot sizga nima berdi?
– Avvalo, ota-onam va ustozlarim uchun yuksak ishonch, men uchun katta mas’uliyat. Shuning bilan birga imkoniyatlar eshigi bo‘ldi, deya olaman. Bu albatta, ona Vatanimizning bizga bergan umid va ishonchi. Sharafli yo‘lda izlanish va intilishlar bilan oshno bo‘lish.
– Rohilaxon, yutuqlaringiz bardavom bo‘lsin. Sizga yuksak ijodiy parvozlar tilaymiz!
Muxlisa ALISHER
qizi suhbatlashdi.