Ilk pillapoya
Hayotda qalbiga musiqa kirib bormagan odamning o‘zi bo‘lmasa kerak. Chunki sehrli kuy shuurni hissiyotga to‘ldiradi. Xalqaro musiqa kuni munosabati bilan aynan shu haqida to‘xtalamiz. To‘g‘rirog‘i, poytaxtimizdagi navobaxsh kuy taraladigan, sehrli ohanglar yangrab turadigan ikki o‘quv maskani to‘g‘risida suhbatlashamiz.
V.A.Uspenskiy nomidagi Respublika ixtisoslashtirilgan musiqa maktabi
1939-yil 5-oktyabrdan ish boshlagan bu maktabni siz tanigan, sevib eshitadigan mashhur san’atkorlar — Davron Davurov, Abdulaziz Karim, Oksana Nichetaylo (Sogdiana), Manzura, Asal Shodiyeva, pianinochilar Aleksey Sultanov, Yevgeniy Murskiy, Fazliddin Husanov, skripkachilar Daniel Xalikov, Nodir Hoshimov, kompozitor Alisher Ikromov kabi ko‘plab taniqli san’atkorlar tamomlagan. Bugun esa ularga havas qilib, san’at ahli izidan borayotgan o‘quvchilar uchun 12 ta yo‘nalish — “An’anaviy ijrochilik”, “Akademik xonandalik”, “Estrada xonandaligi”, “Estrada ijrochiligi”, “O‘zbek xalq cholg‘ulari”, “Musiqa nazariyasi”, “Damli cholg‘ular”, “Skripka”, “Fortepiano”, “Maxsus fortepiano”dan saboq beriladi. Maktabda tahsil olayotgan 549 nafar o‘g‘il-qizlar orasidan “Qaldirg‘och”, “Kalb uluslalarasi çevrimiçi festival yarismasi”, “Yozgi yulduzlar”, “Fujairah International Piano Competition”, “Obon”, “Bo‘zatovFest”, “San’at g‘unchalari” kabi respublika va xalqaro tanlov, festivallardan munosib o‘rin olib qaytganlar bor. Ular kelgusida tanlagan yo‘nalishida o‘z o‘rnini topish uchun konservatoriyada ham o‘qishni davom ettirishni istashadi. Maktabga AQSH, Rossiya, Indoneziya, Isroil va boshqa davlatlardan soha mutaxassislari jalb qilinib, mitti yulduzlarga mahorat maktabi mashg‘ulotlari o‘tkaziladi. “Ehh, uzoq viloyatdanman” deysizmi?! Xavotirlanishga o‘rin yo‘q. Sababi, hududlardan kelgan o‘quvchilar uchun yotoqxona, 4 mahal ovqat, kechgacha dars qilish imkoniyatlari — hammasi mujassam. Ta’lim olish esa mutlaqo bepul.
R.M.Glier nomidagi Respublika ixtisoslashtirilgan musiqa maktabi
Qariyb 100 yil davomida uch mingdan ziyod bolalarga musiqadan bilim bergan ushbu ta’lim maskani 1927-yilda o‘z faoliyatini boshlagan. O‘tgan yillar davomida bu maktabda uning dovrug‘ini dunyolarga yoygan professional musiqachilar tarbiyalandi. Ular orasidan 70 dan ziyod O‘zbekiston Respublikasi xalq artisti, O‘zbekiston Respublikasi san’at arbobi, O‘zbekiston Respublikasida xizmat ko‘rsatgan artist, O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan yoshlar murabbiysi, musiqashunoslar, professorlar, davlatimizning qator orden va medallarini olgan san’atkorlar yetishib chiqdi. Jumladan, bugunning yulduzlari — Alisher (Fayz) Turdiyev, “Setora” guruhi, Dilnoza Akbarova, Farruh Sodiqov, Sherzodbek Ortiqovlarga kim havas qilmaydi deysiz?! Hozir ham u yerda tahsil olayotgan o‘quvchilar 9 ta yo‘nalish — “Maxsus fortepiano”, “Kamonli-torli cholg‘ular”, “Puflama va zarbli cholg‘ular”, “O‘zbek xalq cholg‘ulari”, “An’anaviy ijrochilik”, “Estrada ijrochiligi”, “Akademik xonandalik”, “Xor dirijorligi”, “Musiqa nazariyasi”dan bilimlarni o‘zlashtirib, ustozlaridek el ardog‘idagi san’atkor bo‘lishga intilishmoqda. Buni 2022-yil 187, 2023-yil 144, 2024-yil 123 — jami 454 nafar o‘quvchilarning respublika va xalqaro tanlovlarda munosib o‘rin egallagani ko‘rsatib turibdi. Masalan, 2023-yil 24-31-mart kunlari Madaniyat vazirligi tomonidan Ixtisoslashtirilgan san’at va madaniyat maktablari, maktab-internatlari, kollej va akademik litseylarning “Yosh ijrochilar” Respublika tanlovida yo‘nalishlar kesimida 25 ta ta’lim muassasi qatorida R.Glier nomidagi RIMMdan 47 nafar o‘quvchilar ishtirok etib, 8 ta 1-o‘rin, 14 ta 2-o‘rin, 7 ta 3-o‘rin, 1 ta diplom — jami 29 ta sovrinli o‘rin hisobi bilan Respublika bo‘yicha 1-o‘rinni qo‘lga kiritdi. Bu yil esa 12 ta GranPri, 56 ta 1-o‘rin, 34 ta 2-o‘rin, 17 ta 3-o‘rin, 4 ta 4-o‘rinni zabt etib qaytgan o‘quvchilar bor. Ular orasida Useyinov Edem, Fozilov Farhod, Halimxonov Shohruxxon va boshqalarning qo‘lga kiritgan yutuqlari tahsinga sazovor. Qoyilmisiz?! To‘g‘ri-da, 320 ga yaqin pedagog-xodimlar jamoasi Toshkent shahri va respublika hududlaridan kelib tahsil olayotgan 821 nafar o‘g‘il-qizga jon-jahdi bilan ta’lim-tarbiya bergandan so‘ng mukofotlar natijasi ham bo‘ladi-da! Ayniqsa, viloyat va tumanlardan kelgan 462 nafar o‘quvchiga g‘amxo‘rlik ko‘rsatilib, yotoqxona va 4 mahal ovqat bilan ta’minlangani kelajakka bo‘lgan e’tibordan darak beradi.
Shuningdek, maktab ma’muriyati ularning istiqboli porloq bo‘lishi, jahon sahnalarida kuylashi, musiqa chalishi, iste’dodini namoyon qilishi uchun AQSHning Minnesota shtatida joylashgan Bemidji davlat universiteti, Koreya Respublikasining “Sesori” musiqiy o‘quv yurti bilan hamkorlik shartnomasi hamda R.Glier nomidagi RIMM va Turkiya Respublikasining “Istanbul-Atasehir Aydin Dog‘an guzel Sanatlar Lisesi”larini qardosh ta’lim muassasalari deb e’lon qilinganligi munosabati bilan qo‘shma memorandum imzoladi. Albatta, bularning hammasi yosh iste’dodlarning, mitti yulduzlarning kelajagi, yuksak parvozi, vanihoyat, dunyo tan olishi uchun...
Ehh, qani edi ularning bolaligi menda bo‘lgandami?!
Azim AXTAMOV