2022-yil sonlari

Hassos shoir, tarjimon va adabiyotshunos olim Tilak Jo‘ra o‘tgan asrning 70-yillarida adabiyotga kirib keldi. U qisqa, ammo sermazmun umr kechirdi: yorqin, haroratli she’rlari bilan kitobxonlar hurmatiga sazovor bo‘ldi.

Tilak Jo‘ra 1947-yilda Buxoro viloyatining Qorako‘l tumanidagi Sayyod qishlog‘ida tug‘ildi. 1956-1966-yillarda o‘rta maktabda, 1966-1972-yillarda hozirgi Milliy

Tarix xursand bo‘ladi

Yangi asfalt qilingan tep-tekis  yo‘lda   velosipedida  g‘izillab   ketayotgan   Akobir birdaniga  egardan uchib tushdi. Yerga qattiqroq tushdi shekilli  voy-voylab yig‘lab yubordi.

– Yig‘lama, yig‘lama, o‘rtoq, qaytaga xursand bo‘l, sen tarix   yaratding, –

Ba’zan atrof-muhit, ona tabiat sizni o‘zi­ga chorlaydi. Undagi go‘zallikdan bahra olib, ijod qilgingiz, she’rlar, hikoyalar bit­gin­giz keladi. Gohida miyangiz tanlagan mav­zuyingiz haqida ma’lumotlar, voqealar ri­voji, tasvir va illyuziyasini rejalashtiradi. Bi­roq uni qay yo‘sinda asar holatiga kel­ti­rishni o‘ylab qoladi. Shunday paytda siz

Saroyda aqli va odobi go‘zal, ko‘rkam shahzoda voyaga yetibdi. Otasi shahzodaning boshini ikkita qilmoqchi bo‘libdi. O‘g‘liga husnda tengi yo‘q qizlarni ko‘rsatibdi. Biroq, shahzoda uylanish uchun otasiga bir shart qo‘yibdi:

– Otajon, men sizning orzuingizni amalga oshiraman, – debdi yerdan ko‘zini uzmay. – Lekin men qizlarni saralash uchun sinovdan o‘tkazmoqchiman.

– Qanday

Konimex tumani Axborot – kutubxona markazi tomonidan O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining ma’naviy-ma’rifiy sohalardagi  ishlarni yangi tizim asosida yo‘lga qo‘yish bo‘yicha 5 ta muhim tashabbusning 4-tashabbusi  “Yoshlar ma’naviyatini yuksaltirish va ular o‘rtasida kitobxonlikni  keng  targ‘ib qilish maqsadida  tumandagi  DMTT  tayyorlov guruhining 

Buxoro viloyati Qorovulbozor tumani “Barkamol avlod” bolalar maktabining “Robototexnika” to‘garagiga 6 yoshdan 18 yoshgacha bo‘lgan bolalar jalb etilgan. O‘quvchilar “Robototexnika” to‘garagida robotlarni loyihalash, ularni boshqarish, sensorli qayta aloqa va axborotni qayta ishlash kabi mashg‘ulotlar bilan shug‘ullanmoqdalar. To‘garakning faol o‘quvchilaridan biri Sunnatilla

Qadrli o‘quvchilar, sport­ning kurash turi bilan necha yoshdan shug‘ullanish mum­kinligini bilasizmi? Mutaxassislarning ta’­kid­la­shicha, bolalar bu sport bilan 12 yoshdan boshlab shug‘ullanishi maq­sadga muvofiq ekan. Ku­rash qadimdan turkiy xalq­larning kundalik hayoti, turmush tarzidan joy olgan. Uning asl o‘tmishi yunonlarga va qadimgi Olimpiya o‘yinlariga

Dilshod bilan Murod qadrdon do‘st. Ular bir sinfda tahsil oladi, birga dars qiladi. Har ishni birgalikda bajarishga intiladi.

 Ikki do‘st maktab yo‘lakchasidan ketayotgan edi Murodning ko‘zi yerda yotgan  pulga tushdi.

– Do‘stim, anavi yerda yotgan pulmi?

– Qani? – Dilshod u ko‘rsatgan tomonga qaradi-yu, darhol pulni qo‘liga oldi. – 50 ming so‘m

Javondagi shivir-shivirlar

– Hoy, nafasim tiqilib qoldi, sal nariroq turing, iltimos.

– Men ham shu ahvoldaman, nima qilay? Axir, bizni shu yerga – kitob javoniga qamab qo‘yishibdi.

– Hoy, Robinzon Kruzo, sen aqlliroqsan, bir nima o‘ylab top, bu yerlardan ozod bo‘laylik.

– Do‘stlar, bilasizlarmi, men 28 yil-u 2 oy 12 kun noma’lum orolda qolib,

O‘tgan yili – yangi o‘quv yilining boshlanish kuni, ya’ni “Birinchi qo‘ng‘iroq” tadbiriga meni Toshkent shahar Uchtepa tumanidagi 193-maktabga taklif etishdi. Tadbir da­vo­mida so‘zga chiqqan mehmonlardan biri­ning gaplari diqqatimni tortdi. U Toshkentdagi INHA universiteti rektori Mu­zaffar Jalolov edi. Rektor o‘z nutqida shu mak­tabning sobiq o‘quvchisi ekanini aytib,

“QAMAR MEDIA” MCHJ nashriyotida chop etilgan “365 kunga 365 ibratli hikoya” nomli kitobida siz bolajonlarning kelajakda yaxshi inson bo‘lib kamolga yetishingizga, chiroyli tarbiya topishingizga ko‘mak beradigan  ajoyib rivoyatlar, tarixiy voqealar o‘rin olgan.  Afsuski, bu kitob hali ko‘pchilik  xonadonlarga  yetib bormagan. Ana shuni hisobga olib, biz jurnalimizning

Xatarli o‘tloq

Asalari ko‘ngliga

Ishdan bo‘lak ne sig‘ar?!

Chigirtkalar sakrashgan

O‘tloqda u bol yig‘ar.

Dum chumoli hol so‘rar

Vaziyat borasida:

–  Nima qilib yuribsan

Tentaklar orasida?

***

Ko‘tarma

Yo‘l ustida tursa piyoda,

Qilar uni doim himoya.

Qizil, sariq, yashil navbatchi

Der: “Ranglarga qilgin rioya”.

Gar ko‘rinsa qizil alvon rang,

Taqqa to‘xta, shoshilma, o‘rtoq.

Sariq rangni ko‘rsang doimo

Hushyor bo‘lgin, tayyor tur shu choq.

Ko‘ringanda senga yashil rang,

Mudom intil manziling

Maktabi, Vatani, Ona diyori

Ilhomga aylanib, dilida jo‘shar.

So‘lim tabiat-u ko‘m-ko‘k osmonlar

Shoirga hamisha ilhom bag‘ishlar.

Ipak matosidek nafis satrlar,

Yaralar ko‘nglining tug‘yoni ichra.

Agar izlab yurgan so‘zin topolsa,

Undan baxtiyori topilmas sira.

Yorqinoy

Tinchlik degan ulug‘ ne’matni,

Borligiga ming-ming shukurlar.

Shunday yorug‘ zamonimizni,

Iftixori biz – o‘g‘il-qizlar.

Ilm sari intilmoqdamiz,

Oldimizda cho‘qqilar yuksak.

Kashf etamiz fanlar sirini,

Zabt etamiz marrani beshak.

Marhabo OCHILOVA,

Sirdaryo viloyati Guliston

Onam meni erkalab,

“Qo‘zichog‘im”, deydilar.

Qo‘zichoqlar sut emib,

Barra o‘t ham yeydilar.

Savol bersam shu haqda,

Onam kulib boqadi.

Baribir ham shunaqa

Erkalashi yoqadi.

Zuhra ESHMURODOVA,

Jizzax viloyati Paxtakor tumani

17-maktab 7-sinf

Xabaringiz bor, shu yilning 10-18-iyul kunlari Armanistonda o‘tkazilgan 33-Xalqaro biologiya olimpiadasida respublikamizning bir guruh iqtidorli o‘quvchilari  ishtirok etdi. Chi­nakam  bilimdonlar  bellashuviga aylangan ush­bu   musobaqada  Toshkent Pediatriya insti­tuti akademik litseyi o‘quvchisi Aziza Abduvaliyeva bronza medalini qo‘lga

Quloch – qo‘l ochmi?

Sog‘inib kutganimiz sentyabrda sevimli maktabjonlarimiz bizni quloch ochib kutib oldi. Lekin shu – quloch ochmoq, degan birikma qanday kelib chiqqanligi haqida hech o‘ylab ko‘rganmisiz? Eshqobil Shukur “Boboso‘z izidan” kitobida bu haqida qiziqarli ma’lumotlar berib o‘tibdilar:

Mahmud Qoshg‘ariy “quloch” so‘zini “qo‘l och” dan kelib

Boshlang‘ich sinf o‘qituvchisi bo‘lish uchun bilim va iqtidordan tashqari ulkan qalb va bolalarga o‘zgacha mehr-muhabbat zarurdir.

Maktabga ilk qadam qo‘ygan murg‘ak qalb egasining savodini chiqarish u o‘zini o‘quvchi ekanini his qilgungacha bo‘lgan jarayon ham oson kechmaydi.

Bog‘cha yoki uydagi holatdan maktabdagi jarayon keskin farq qiladi. Bunday paytda biz o‘qituvchilar

Hovlimizga chiqsam men,

Zo‘rg‘a qo‘rqib-qaltirab.

Ko‘lmakning o‘rtasida,

Oy turibdi yaltirab.

Oldiga borib sekin,

Qo‘lim soldim shoshilib.

Ushlab olmoqchi edim,

Sinib ketdi sochilib.

***

Mallavoy

Mushukkinam Mallavoy,

Yon atrofga qaramay

Toshmi yoki

Dunyoda baxtliman, bordir Vatanim,

Baxtlarga cho‘milib, ulg‘aygan tanim,

Bilim, hayot bergan muqaddas makon,

Bu mening Turonim, qadim Turkiston,

Mangu hilpirayver, Vatan bayrog‘i.

Inson qadri, erki  yurtimda baland,

Keksani e’zozlar navqiron avlod.

Muhtojga saxiylar qilar saxovat.

Do‘stlarni qadrlar aylab

Stiv Jobs Makintosh kompyuterlari, Ayfon va Aypad qurilmalarining kashshofi sifatida mashhur. Bundan tashqari, uning innovatsion g‘oyalari musiqa, kino va raqamli nashriyot sohalarini ham o‘zgartirib yubordi. Stiv bolaligidanoq hamma narsani o‘zi mustaqil  bajarishni xohlardi.

U boshqacha edi

Stiv juda chaqqon va

Vatanimga

O‘zbekiston, buncha ham

Chiroyga boy go‘shasan?

Kundan-kunga husningga

Yana husn qo‘shasan.

Seni desam, qush kabi

Ko‘kka uchgim keladi.

Buvijonim quchgandek

Mahkam quchgim keladi.

***

Asalariga nasixat

Asalari,

O‘zbekiston Xalq shoiri Muhammad Yusuf juda ko‘plab taniqli shoir va adiblarni o‘ziga ustoz deb bilgan. Ular O‘zbekiston Qahramonlari – adabiyotshunos olim Ozod Sharafiddinov, shoirlar Erkin Vohidov, Abdulla Oripov edilar. “O‘zi ustoz bo‘lar ustoz ko‘rganlar”, degan edi sevimli shoirimiz Erkin Vohidov. Muhammad Yusuf ham qator shoirlarga ustozlik qildi, yoshlarning boshini

Bolajonlar qo‘lida o‘z gazeta va jurnallarini ko‘rsangiz, yayrab ketasiz. Yunusobod tumanidagi 274-maktab o‘quvchilarining shiori shunday: 

 Chin ilmi tolib bo‘lar, 

“Gulxan” o‘qigan bola.

Yaqinda ushbu maktabda 2-“A” sinf rahbari Iroda G‘ulomova tashabbusi bilan “Gulxan”  jurnali bosh muharriri o‘rinbosari, yozuvchi Muhabbat

Jurnalimizning 9-sonida ma’lum qilganimizdek, maktab o‘quvchilari uchun O‘zbekiston “Milliy tiklanish” demokratik partiyasi hamda respublika bolalar va o‘smirlar nashrlari hamkorligida “Yozgi ta’tilni Milliy tiklanish bilan” loyihasi doirasida o‘tkazilgan insholar tanlovining g‘oliblarini aniqlash bosqichi yakuniga yetdi. Tanlov boshida e’lon qilinganidek, g‘oliblar O‘zbekiston Respublikasi

Dunyoda ellar ko‘p, elatlar bisyor. Dunyoda tillar ko‘p, millatlar bisyor. Dunyoni zabt etgan jahongir tillar, qobig‘idan chiqmay tosh qotgan tillar, o‘z ona tilini topolmay nochor begona tillarda so‘zlashgan ham bor.

Bir-biridan biyron, purma’no tillar jahon sahnasida xo‘p javlon urar.

Men uchun bir til bor, mag‘rur, ulug‘vor, uning har jarangi qonimda oqar, har bitta shevasi

Dunyodagi qadimiy va boy tillardan biri bo‘lgan o‘zbek tili xalqimiz uchun milliy o‘zlik va mustaqil davlatchilik timsoli, bebaho ma’naviy boylik, mamlakatimizning siyosiy-ijtimoiy, ma’naviy-ma’rifiy taraqqiyotida g‘oyat muhim o‘rin egallab kelayotgan buyuk qadriyatdir.

O‘zbekiston Respublikasining  “Davlat tili haqida”gi