2022-yil sonlari

Tandagi qon kabi jo‘shib,

Suv purkaydi favvoralar.

Dilga shodlik va zavq qo‘shib,

Shoshib oqar favvoralar.

Parvoz uchun zo‘r shaylangan,

Jilvalanib, xo‘p aylangan.

Bir tup oqqush galasiday

Qanot qoqar favvoralar.

Dil sevinchga liq-liq to‘lib,

Qalb junbushga rosa kelib,

Dilga 

Yozgi ta’til arafasida turgan do‘stlarim! Albatta, to‘qqiz oy davomida maktabga qat­nab, turli fanlardan bilim olib, uyga be­rilgan vazifalarni tayyorlab, darslarda faol ishtirok etib, biroz toliqqansiz.  Bular o‘quv­chidan katta mehnat talab qiladi. Qo‘shimcha repetitorga  yoki “Barkamol avlod markazi”dagi  to‘ga­raklarga qatnagan bo‘lsangiz, “Endi yozda ozgina

Salom, aziz do‘stlarim! Mana, maktab yakunlanib, yozgi ta’til boshlanishiga ham atigi bir oy qolibdi. Maktabdan zerikib, ta’til kunlarini sog‘inib qolmadingizmi? Menimcha, “Gulxan” o‘qiydigan bolalar maktabni juda ham yaxshi ko‘rishadi, shundaymi? Lekin nima deb o‘ylaysiz, sizningcha, eng yaxshi maktab qanday bo‘lishi kerak?! Biz ham o‘zimizning maktabimizni eng yaxshi maktabga aylantira

Matbuot aholiga axborot tarqatishning ta’sirchan vositasi bo‘lib, u jamoatchilik fikrini shakllantirish,omma ongiga muayyan qarashlarni singdirishga xizmat qiladi. Matbuot jamiyat hayotining qanday yo‘nalishini yoritishiga qarab turlarga bo‘linadi (masalan, ijtimoiy-siyosiy, tanqidiy-tahliliy, iqtisodiy, ilmiy-texnikaviy, ko‘ngilochar).

Matbuot XV asrning

Poytaxtning Uchtepa tu­ma­nidagi “Seul Eko” bog‘ida hududdagi hokimlik, Respublika Ma’naviyat va ma’­rifat markazi Uchtepa tu­man bo‘limi, tuman Ma­da­niyat bo‘limi hamda Mak­tabgacha va maktab ta’limi bo‘limi bilan hamkorlikda “Kitob bilan yuksa­lamiz” lo­yihasi asosida tanta­navor “Book FEST” festivali bo‘­lib o‘tdi. Yoshlar o‘r­tasida

Muhammadali Eshonqulov — tadbirkor, biznes-murabbiy, “Yuksa­­lish” liderlar akademiyasi, “Biznes Kvadrat”, “Partonlar ligasi”  loyihalari asoschisi. Shu­ningdek, “Tahsin – 2021” milliy mukofoti sovrindori.

Muhammadali Eshonqulov Olimjon o‘g‘li – 1994-yil 6-noyabrda Jizzax viloyati Baxmal tumanida tu­g‘ilgan. O‘rta maktabni

Kapalak, ho, kapalak,

Tong yoydi oq surp – palak.

Yotog‘ingdan chiqib kel,

Yuz ochar tonggi tilak.

Kapalak, ho, kapalak,

Bo‘laqol, shoshil andak.

Bahor ko‘ylagin kiyib,

O‘tloqda kutar chechak.

Kapalak, ho, kapalak,

Ko‘klam to‘shadi to‘shak.

Gulzor kutar bir yonda,

Bir yonda

Buvim tandir yopdilar,

So‘ng bozorga chopdilar.

Meva olib qaytdilar,

Qaytib shuni aytdilar:

“Yosh qizlarda ilgari,

Yarim asrdan nari,

Bozorko‘ylak bo‘lardi,

Kiygan zavqqa to‘lardi.

Ko‘ylak yoqasi burma,

Xina o‘sma va surma

O‘z o‘rnini topardi...

So‘ng bozorga chopardik.

Azon aytardi

Ona Vatan baxti deb

Urar jajji yuragim.

Yashnayotgan bog‘larni

Asrash mening tilagim.

Mustaqil yurt meniki

Borliq olami bilan.

Xizmatiga yarayin

Qo‘lda qalamim bilan.

Buloqlar suvlaridan

Yashnaganday qir-adir.

Ekinzor dalalarni

Yashnatuvchi biz,

Uzoqlarga borma, qo‘y,

Kezaverma ko‘p shahar.

Atrofingga bir qara,

Tog‘da yashaydi bahor!

Qishin-yozin yashil to‘n

Archalarda yashar u.

Bunda chaman bog‘larning

Gullarida yashnar u.

Bu – na’matak, tanib qo‘y,

She’r bo‘lar gullagani.

Borliq kuylar, tabiat

Jim bo‘lar

Yozning jazirama kun­la­ridan  biri edi. Shohruh uy­da yolg‘iz o‘zi qolib, hovli sahnidagi so‘rida rasm chi­zish bilan band. U so‘ridagi xontaxtaga bag‘rini berib, rangli qalamlar bilan tabiat qo‘ynidagi otning ras­mi­ni chizardi. Atrofda don-dunlab yurgan musichalarning “ku-ku”lashi-yu, qushlarning chug‘ur-chug‘uriga beparvo edi.

Shu tob ko‘cha

Ilm – bilmagan narsalarni bilganlardan o‘rganmoqdir. Ilm – odamning zehnini ochar, aqlini orttirar, bilmagan narsalarini bildirur, dunyoda baxtli va izzatli qilur. Oxiratni saodatli va sharofatli qilur.

***

Ilmdur dunyoda eng yaxshi hunar,

Ilmsizdan yaxshidur gung ila kar.

***

Meni surgun qilishlariga achinmayman, xalqni matbuotsiz

Til o‘rganing, dil bog‘lang, 

Bir-biringiz ardoqlang! 

Marralar sari chog‘lang, 

Degan jadid bobolar. 

Fikrda, ishda birlik, 

Nur kerak, emas kirlik. 

Xalqlar aro totuvlik, 

Degan jadid bobolar. 

El-yurt baxti, rivoji, 

Bilim – ma’rifat

Bahorning beg‘ubor havosida ko‘k uzra charx urib raqs tushayotgan qaldirg‘och nogahon qanotini kuchsiz silkitib yerga qulab tushdi. Bu mo‘ljalda adashmagan palaxmonli bezori bolaning ishi edi. Ammo u qush qulagan ko‘chada emas, boshqasida bo‘lgani tufayli qaldirg‘ochning qayerga tushganini sezmay qoldi.

Ko‘cha boshida papka osib olgan qizaloq Umidaxon kelayotgan edi. Qaldirg‘ochga 2-3

Singlim bilan sahardan

Oshiqdik o‘ynamoqqa.

Kechagina shahardan

Kelgan edik qishloqqa.

Buvim cho‘ntagimizga

Hovuchlab soldi mayiz.

Qo‘limizga pul berdi,

Xursand bo‘lib chopdik biz.

Shu on havas-la boqib,

Chopardi shamol ham tez.

Singlim birdan to‘xtadi,

Qo‘lin ko‘rsatdi shu kez.

— Aka, pulimni

Tomirimda To‘marisning qoni bordir,

Ajdodlarim xotirasi o‘chmas, pokdir.

Biz ularga gar munosib avlod bo‘lsak,

Manguberdi, Boburlarning ruhi shoddir.

Har on eslab, xotirlaymiz bobolarni,

Qiyosi yo‘q, nomi buyuk siymolarni.

Jisman yo‘qdir, ammo yodi mangu yashar,

Necha-necha dong‘i ketgan

Men ham bitgim kelar ikki misra she’r,

Tilim toleyidan ko‘zlarim porlab.

Buyuk ajdodlarim bunga nima der?

Bugun biz turibmiz baxtlarga chorlab.

Tilimning sehri-yu kamolin ko‘ring,

Uning go‘zalligi, jamoli o‘zga.

Davlat maqomida ijrosin ko‘ring,

Nufuzi yarashar o‘zbekcha so‘zga.

Mening tilim barcha

Qiqir-qiqir kular boychechak,

Jilg‘alar ham unga jo‘r bo‘lar.

Novdalarda jilmayar kurtak,

Dov-daraxtlar orzuga to‘lar.

Qaldirg‘ochlar raqsga tushar,

Maysa go‘yo chalar sibizg‘a.

Goh-goh bulut poyandoz to‘shar,

Tomchilardan yo‘llarimizga.

Orolanar sochini tarab,

Suvda aksin ko‘rib

Yo‘lda ketar shilliqurt

Uy qidirar, kezib yurt.

O‘tdi bog‘-u rog‘lardan,

Qir-adir-u tog‘lardan

Bosib qancha-qancha yo‘l,

Bir manzilga yetganda,

Boshi toshga tekkanda,

O‘ylab qoldi u darhol:

“Bor-ku egnimda kosa –

Zo‘r turar-joy, toshpana.

Ham qulay, doim toza,

Kimda bor bu boshpana?”

Qidirishdan

Qop-qorong‘u tunlarda

Mitti yulduz porlaydi.

Samo uzra uchishib,

Dillarni xo‘p chog‘laydi.

Go‘yo xarita kabi

Yo‘l ko‘rsatar yulduzlar.

Nogoh  adashib qolsak,

Qo‘l cho‘zar sodiq do‘stlar.

Nilufar ITOLMASOVA,

Qashqadaryo viloyati Kasbi tumani 22-maktab 6-sinf

Samo ko‘zgusini yerga tutgan dam,

Nazmiy gulistonda barq urdi ijod.

Qo‘ng‘irtov bo‘yida surgancha xayol,

Uni shoir qilib yaratdi hayot.

So‘zni ko‘ngil bilan terdi qirlardan,

Ko‘zlarin qadagan tog‘lar purviqor.

Daryolar mavjiga mudom jo‘r bo‘ldi,

“Vatanim manim” deb kuyladi ilk bor.

So‘z ila qayradi

Yerdan ko‘kka sakraydi,

Tinim bilmay o‘ynaydi.

Rosa tepki yesa ham

Charchash nima bilmaydi.

Bolalardan kechmas hech,

Tishga bosib tishini.

Mahallani changitib,

Eplaydi o‘z ishini.

Muhammadsodiq QOSIMOV,

Andijon viloyati Andijon tumani 10-maktab 8-sinf

Bahorgi ta’til es­da qolarli bo‘ldi. Umrim­da birinchi marta samol­yotga chiq­dim. Biz – da­dam, bu­vim, ammam bilan Ger­maniyaga, ama­kim­ning oldilariga te­mir qa­not­larda uchib bordik.

Amakim Germaniyaning Ham­burg shahrida katta firmaga ish boshqaruvchi bo‘libdilar. Ular­ga vaqtinchalik uch xonali  uy va mashina

O‘zbekiston xalq yozuvchisi Odil Yoqubov shunday degan edi: “Iste’dodli yozuvchi desam ko‘z o‘ngimga birinchi bo‘lib Lev Tolstoy keladi. Pushkin, Dostoyevskiylar ham buyuk. Lekin unga yetadigani yo‘q. Uning mehnatkash, haqiqatgo‘y bo‘lganiga, tamasiz yashaganiga havasim keladi. Boisi ko‘nglidagini baralla ayta olgan”. Tolstoy insonlarni qiynayotgan muammolarga javob topishga, o‘zini

Men to‘rtinchi sinfda o‘qiyman. Sizlarga birinchi us­tozim Bibirobiya opa haqi­da yozgim keldi. Maktabga kelganimdanoq sinfdoshlarim qatori ustozimning har bir topshiriq va vazifalarini jon-jahdim bilan bajarishga kirishdim. Har gal ustozimdan maqtovlar eshitish menga  bir olam quvonch bag‘ishlar, o‘qishga bo‘lgan ishtiyoqim yanada ortar edi. Afsuski...

 Ikkinchi

Maktab... bu so‘zni eshitishim bilan yuragimni ajoyib, yo­qimli hislar qamrab oladi. Men Toshkent viloyati Oqqo‘rg‘on tumaniga qarashli 27-mak­tabning 11-sinfini tamomlayapman. Maktabga qadam qo‘yganimga ham hash-pash deguncha 11 yil bo‘libdi, vaqt juda tez o‘tib ketgandek.

Maktabga ilk kelgan kunim, onamning “Endi sen ham katta qiz bo‘lib qolding, ustozlaringdan bilim olasan,

Dunyoda hech bir ota-onaning 20-30 nafar farzandi bo‘lmaydi. Ammo bag‘rikeng ustozlarimiz bundan-da ziyoda bolalarga ta’lim-tarbiya berib, har birining hayotda o‘z o‘rnini topishini istaydilar. Ular tuganmas sabr egasi.

Ustoz haqida gap ketganda birinchi o‘qituvchim – Dilshoda Rahmonovani xotirlayman va beix­ti­yor ko‘zlarimga yosh keladi.

Qishlog‘imiz shahardan ancha

Yunusobod tumanidagi 274-maktabda tuman AKM bilan hamkorlikda “Kitob – hayot ko‘zgusi” mavzusida tadbir o‘tkazildi. Tadbirda “Gulxan” jurnali bosh muharriri o‘rinbosari Dilafro‘z Zayniyeva, “G‘uncha” jurnali mas’ul kotibi Dilfuza Kamoljonova, AKM mutaxassislari ishtirok etishdi. 4-a va 4-b sinf o‘quvchilari “Tong yulduzi” gazetasi, “Gulxan”, “G‘uncha” jurnallarida chop etilgan she’rlardan yod

Shayhontohur tumanidagi  320-mak­tab­da “Bahor tarovati” nomli ma’naviy-ma’rifiy tadbir bo‘lib o‘tdi. 

Unda yosh havaskorlar Jannatoy Obidova “Kabutar” Ziyoda To‘laboyeva “O‘zbekiston qiziman” nomli qo‘shiqlari bilan ishtirok etish­di. Muhammad Ali Sobirjonov, Soliha Oqilova, Rustambek Ismoilov, Yusufbek Husniddinovlar yurtimiz tarixi va milliy

Darvoza taqilladi. Davron joyidan bir qo‘z­g‘alib qo‘ydi. Hovli eta­gida mudrayotgan it ko‘chaga qarab hura boshladi. Davron itni tinchlantirdi. Darvoza ochilib oldin otasi, keyin yuzidan go‘yo nur yog‘ilib turganday oppoq soqolli qariya kirib keldi. Jim jit hovli birdan gurkirab, jonlanib ketganday bo‘ldi...

Davron mehmonga peshvoz chiqib, salom berdi. Qariya qo‘l cho‘zdi.

Bolalikda shashka o‘y­­nab, shaxmat tosh­lariga qi­ziq­­qanlar bor. Dona surib, oila a’zolari bilan musobaqalashganlar ham topiladi. Ay­nan shunday muhitda ulg‘ayib, hozirda 10 yoshgacha qizlar o‘rtasida shaxmatning rapid yo‘nalishi bo‘yicha jahon chempionatidagi g‘oliblar safidan joy olgan buxorolik Malika Norqulovaning nomi xalqimizga ancha tanilib qoldi. U

Mashhur aktyor Charli Chaplin bir intervyusida shunday hikoya qiladi:

– Yosh bola edim. Otam meni sirkka olib bordi. Bilet uchun uzun navbatda turdik. Bizdan oldinda ota-ona oltita bolasi bilan turardi.

Ularning navbati keldi. Ota chiptaxona tuynugiga egilib, chipta narxini so‘radi. Chiptachi narxni aytgandi, bechora ota kalovlanib qoldi. Uning puli kamligi sezilib turar,

Timsohcha arz ayladi,

Betoqat bo‘lib bir kun.

Baqirgancha der: Oyi,

Gaplarim tinglang bir zum.

Qanotsiz tug‘ildim-ku,

Nega men ucholmayman?

Qushlarga o‘xshab men ham,

Osmonni qucholmayman?

Yurganimiz botqoqlik,

Kezamiz nuqul loyda.

Jonga tegdi bu yerlar,

Yashamoqchiman

Bo‘yiga: 1. Birinchi o‘zbek generali. 2. O‘zbekiston xalq ras­so­mi. 5. Qahramonlik, ja­so­­­­rat. 7.Sa­doqat, va’dani ba­­­­jarish. 8. Tarixnavis adib Mirkarim...

Salim ASHUR 1964-yilda tu­g‘ilgan. 1982-yili Surxondaryo vilo­yati Qiziriq tumanidagi Zahi­ri­d­din Muhammad Bobur nomidagi 17-maktabni tugatgan. 1982-1989-yil­larda O‘zbekiston Milliy universiteti (ToshDU)ning jurnalistika fakul­te­tida tahsil olgan.

Mehnat faoliyati davomida “Sao­dat” jurnali (1990-1994), “O‘zbe­kis­ton ovo­zi” va

1977-yil Moskva shahrida bo‘lib o‘tgan Xalqaro Muzeylar Kengashi (ICOM) Bosh Assambleyasida18-may – Xalqaro muzeylar kuni sifatida qabul qilingan. Oradan yarim asr vaqt o‘tib, shu kun munosabati bilan o‘tkazilgan tadbirda dunyoning 150 davlatidan 35 mingdan ortiq muzeylar ro‘yxati shakllantirildi.

Biz esa sizni ona yurtimizdagi 100 dan

Ayting-chi, poytaxtimizdagi “Tashkent City”, “Magic City”dagi favvoralar raqsini tomosha qilganmisiz? Ko‘rgan bo‘lsangiz, hayratlanganingiz aniq. Biroq ushbu sahifamizda siz bilan jahonning eng mashhur yetti favvorasi tomon parvoz qilishni istadik. Bu tadorik 1-may — O‘zbekistonda favvoralar kuni munosabati bilan, albatta!Sayohatimizni bayram tuhfasi deya qabul qiling. Qani,

Yurtga keldi ajib yoz,

Ta’til kunlar o‘tar soz.

Dam olamiz yoz bo‘yi,

Goh mutolaa, goh o‘yin.

Cho‘milamiz anhorda,

Bu ishning gashti bor-da.

Baliq oviga ba’zan

Chiqib tutamiz sazan.

Qo‘y boqib qir-u tog‘da,

Mevalar terib bog‘dan.

O‘tkazamiz yozni biz,

Quritib turshak,

O‘zbekistonda 1-iyun – Xalqaro bolalarni himoya qilish kuni Toshkent shahridagi “Dream Park” madaniyat va istirohat bog‘ida “Beg‘ubor bolalik” shiori ostida kitob festivali bilan boshlandi. Bog‘da o‘n beshdan ortiq davlat va nodavlat nashriyotlari yil davomida bolalar uchun chop etgan yangi kitoblari bilan qatnashdilar. Uch kun davom etgan bu festivalga jurnalimiz jamoasi a’zolari ham borib,

Qadrli o‘quvchilar! Taniqli jurnalist, ustoz ijodkorMahmud Sa’diy haqida gap ketganda, eng avvalo, O‘zbekiston jurnalistikasining fidoyi, jonkuyar, yirik ustuni xayolimizga keladi. U o‘tkir qalami va bu qalamdan to‘kilgan achchiq haqiqatlari bilan respublika matbuoti rivojiga ulkan hissa qo‘shdi.Yillar davomida to‘plagan tajribasi bilan o‘ziga

Assalomu alaykum, “Gulxan” jurnalining sevimli mushtariylari! Bugun sizlar bilan anchadan buyon o‘ylab yurganim – “Bir she’r tahlili” mavzusida sirtqi darsning dastlabki mashg‘ulotini boshlaymiz. Bugungi suhbatimizda hozirgi o‘zbek bolalar she’riyatining taniqli namoyandasiHamza Imonberdiyevning “Alla” she’ri haqida ba’zi fikrlarimizni o‘rtoqlashamiz.

Vatanni onaga tenglashtiramiz. Bunda hech mubolag‘a yo‘q. Oilaga ham qiyoslaymiz. Har birimizning boshpana uyimiz ham mo‘jaz bir vatandir. Jamiyat makonsiz bo‘lolmaganidek, makon jamiyatsiz huvillab qoladi. Oilam, uyim, mahallam, qishlog‘im, do‘stlarim – barcha-barchasi suyukli vatan timsolida yuksak qadr-qimmatga ega. Ularni bir kun ko‘rmasam sog‘inaman, qo‘msayman, qalbim o‘sha yoqqa

Ustoz ulug‘ otangdek,

Tik boqmagin ko‘ziga.

Hurmatin qil odamdek,

Amal qilib so‘ziga.

Kechamiz o‘tdi qantdek,

Bugun shod yashayapmiz.

Ertamiz qayda, qanday?

Sabog‘in olib shaymiz.

Chunki naqddir ertasi

Ustoz ko‘rgan bolaning,

Ayondir ta’m, mazasi

Nonidan

Bolajonim, sho‘xliging,

Sog‘lomliging tinchlikdir.

Usti butun, to‘qliging,

Polvonliging tinchlikdir!

Dunyodagi yaxshilar

Urushga choh qazirlar.

Gullarga, daraxtlarga

Tinchlik so‘zin yozarlar.

Gul bo‘lib, daraxt bo‘lib

O‘sib boradi tinchlik.

Urush – halokat yo‘lin

To‘sib boradi

Bog‘lar uzra nur sochib

Turar go‘zal oy.

To‘lin oydan bunchalar

Tun olgan chiroy.

Oyga boqib der Barno:

–    Men qo‘yay narvon,

Dugona bo‘l men bilan,

Qilayin mehmon.

Oy ham “Mayli” degandek

Pastga yo‘l oldi.

Oy mehmonga kelguncha,

U uxlab

(Hazil)

Norning tovug‘i har kun,

Ikki tuxum tug‘armish.

Rostmi, deya shu gaplar

Nordan so‘rar To‘xtamish.

– Ha, rost, dedi nor kulib,

Aldamayman, yolg‘onmas.

Do‘stining tovug‘iga,

To‘xtamish qildi havas.

Tovug‘ini don bilan,

Boqsa hamki har kuni.

Tug‘ar faqat bir

Yig‘lab turgan bolani,

Ko‘rgan odam o‘ylanur.

Eshitsam men nolani,

Tanda jonim qiynalur.

Bolalik ne bilaman,

O‘tkazganman boshimdan.

Hamon eslab kelaman,

Qiynalganman, yoshimdan.

Bolajonlar pok bo‘lar,

Ko‘ngillari oq bo‘lar.

Qushlar kabi beozor,

Mehrga mushtoq bo‘lar.

Hamma bola

(Buyuk vatanparvar eldoshimiz Najmiddin Kubro tavalludining 880 yilligiga bagʻishlanadi)

 Qissa

1221-yil. Anush­tegin-xorazm­shoh­lar davlati poy­taxti Gurganj (Urganch shahrining qadimgi atalishi). Ya­qin kunlargacha fa­ro­vonlik va sao­dat maskaniga aylan­gan shahar endilikda musibat

“Kitob o‘qiydigan bola vaqti kelib qo‘lidan telefon tushmaydigan ko‘plab bola­larni boshqaradi”, deb bejizga aytishmaydi. Bu ibora davrlar o‘tsa-da o‘z isbotini to­paveradi.

Albatta, bolalarni mutolaaga qiziqti­rishda kitobxonlikni targ‘ib qilishning ahamiyati katta. Shu maqsadda Navoiy vi­lo­yati Konimex tumani Axborot-kutubxona markazida “Bolaga kitob bering”

Yaqinda O‘zbekiston Mi­l­liy kutubxonasida o‘tka­­zil­gan “Tong yulduzi” gazetasi tashkil topganining 95 yilligi hamda shu munosabat bilan tahririyat ijodkorlari tayyorlab chop ettirgan “Tong yulduzi yoritgan olam”  nomli kitob taqdimoti, uzoq yillar gazetaning qo‘l-u oyog‘i bo‘lib yelib-yugurib ishlagan fotomuxbir Ravil Albekovning xotirasi va ijodiga bag‘ishlangan