Assalomu alaykum! “Gulxan” jurnali saytiga xush kelibsiz!

Saytimizda bir-biridan qiziqarli maqolalar, hikoyalar, ertaklar va she’rlarni o‘qishingiz mumkin. Turli fanlarga oid ma’lumotlar bilimlaringizni yanada boyitishga yordam beradi!

Bu – qiziq

“Yangi yil” topqirlik mashqi javoblari

Javobingizni tekshiring

1-songa qarang, “Yangi yil” topqirlik mashqi:

 

CHAYNVORD 1. Oy. 2. Yaponiya. 3. Ayamajiz. 4. Zang. 5. Grinvinch. 6. Cho‘pon. 7. Nuridinov. 8. Vaqt. 9. Toshkent. 10. Tet. 11. Tinchlik. 12. Kurant. 13. Tovuq. 14. Qor. 15. Raqs. 16. Sutka. 17. Avstraliya.

“YIL HISOBLARI” – TOPSHIRIQ Milodiy. Muchal. Shamsiya. Qamariya.

TOPISHMOQLI…

To‘liq...

O‘zbek xalq dostonlari

O‘zbek xalq dostonlari

 

CHAYNVORD 1. O‘zbek xalq dostonlari turkumi. 2. Avazxonning Isfaxon malikasi yo‘lidagi sarguzashtlari tasvirlangan doston. 3. Go‘ro‘g‘lini voyaga yetkazgan cho‘pon. 4. Dostonlarda bayon etilgan Sharq muzofotlaridan birining nomi. 5. Majnunning asl ismi. 6. Dostonlardagi afsonaviy, xaloskorlik ramzi hisoblanuvchi yirik qush. 7. Go‘ro‘g‘li…

To‘liq...

Qovoqlar saltanatida

Sharl Peroning “Zolushka” nomli ertagini barchangiz o‘qigansiz. Unga ishlangan filmni qayta-qayta tomosha qilgansiz. Ertakda mehribon Feya Zolushkaga bazmga borishi uchun qovoqdan yasalgan bejirim soyabonli arava sovg‘a qiladi. Qovoqning antiqa aravaga aylangani barchangizni hayratga solgani aniq. Ammo bunday hodisa faqat ertaklarda bo‘lishi ham…

To‘liq...

“Gulxan”da xanda (2017-yil 4-son)

***

O‘qituvchi:

– Muzeydan qanday taassurot oldingiz?

O‘quvchi:

– Eshik oldida o‘tirgan ayolning jahli juda yomon ekan. Xayriyat, u maktabda ishlamaydi. Agar ishlaganida hamma o‘quvchilarni oyoq uchida yurishga o‘rgatgan bo‘lar edi.

 

***

– Agar sehrgarni uchratsang nimani so‘ragan bo‘lar eding?

– Parij Germaniya poytaxti bo‘lib qolishini.

– Nega?…

To‘liq...

Guldan yaralgan boshqotirma

Guldan yaralgan boshqotirma

TOPSHIRIQ: Shaklga quyida ta’riflari bayon etilgan “Gul” bilan boshlanuvchi so‘zlarni topib yozib topshiriqni hal eting. 1. “Alisher Navoiy” dramasida ustoz san’atkor Sora Eshonto‘rayeva gavdalantirgan qahramon. 2. Abxaziya xalq shoiri. 3. Ommabop o‘zbek xalq qo‘shiqlaridan biri. 4. Sevimli jurnalimiz. 5. XVI asrda yashagan mumtoz adib Xoja…

To‘liq...

Noyob qanotlar

Ko‘klamda yam-yashil dalalar-u yastanib yotgan kengliklarning manzarasi ham ajib tarovatga ega bo‘ladi. Endigina bo‘y cho‘za boshlagan qamishlar oralab mollarini o‘tlatib yurgan Diyorbek o‘zini qayrag‘och tagiga oldi. Hali to‘la barg yozib ulgurmagan qayrag‘ochning atrofidagi to‘p-to‘p yulg‘unlar chala uyquda. Shunda Diyorbekning qulog‘iga notanish…

To‘liq...

Tabiat haqida tabiiy ko‘rsatmalar

Bahor kelib kunlar isishi bilan daraxtlar tanasini oqlash – bu ularning rivojlanishiga ijobiy ta’sir ko‘rsatadi. Oqlangan daraxt tanasidagi zararli hasharot va kasalliklar yo‘qoladi. Quyosh haddan ziyod qizdirganida ham daraxt qisman himoyalanadi. Bundan tashqari oqlangan daraxtlar atrofga o‘zgacha ko‘rinish berib, odamlar ko‘zini quvontiradi.

***…

To‘liq...

Dunyoning eng uz-u-un avtobuslari

Chaqqongina “Isuzu” yoki “Mersedes benz” avtobusida ketayotganingizda tiqilinchni ko‘rib ba’zan, nega ularni keng, uzun qilib yaratishmagan-a, deb o‘ylarsiz. Bilasizmi, ba’zi davlatlarda ana shunday ulkan avtobuslar bor ekan.

 

Bunday avtobuslarning eng azamati Afrika qit’asida joylashgan Kongo Demokratik Respublikasining markaziy yo‘llaridan…

To‘liq...

“Gulxan”da xanda (2017-yil 3-son)

***

Jajji Nigora pul topib oldi. Uni hammaga bir-bir ko‘rsatib, maqtanib chiqdi. Ko‘p o‘tmay kayfiyati o‘zgardi. O‘tirib olib piq-piq yig‘lay boshladi.

– Ha, nima bo‘ldi? Biror yering og‘riyaptimi? – hayron bo‘lib so‘radi onasi.

– Yo‘q, uxlab qolsam, akam baribir pulimni olib qo‘yadi, shuni o‘ylab yig‘layapman.

***

Jajji Komiljonga onasi uqtirdi:

–…

To‘liq...

So‘zlarning sirli olami

Kundalik hayotda ko‘p so‘z va iboralarni ishlatamiz: “assalomu alaykum”, “maktab”, “dars”, “kompyuter”, “mashina”... Keyingi paytlarda lug‘atimiz “smartfon”, “fleshka”, “infografika” singari yuzlab xalqaro so‘zlar bilan boyidi. Ular tilga olinganda gap nima haqida ketayotganini darrov ilg‘aymiz: fleshka bu – fleshka, smartfon – o‘sha hamma…

To‘liq...

Jumboqli qatralar

***

Uyning ko‘chaga qaragan derazalari ochiq edi. Deraza tokchasiga ikkita jajji bolakay o‘tirib olib o‘tgan-ketganga salom berardi.

Kimdir to‘g‘ridan-to‘g‘ri alik olar, kimdir, barakalla, azamatlar, deb o‘tar, yana birov, voy buncha aqlli bolalar ekan, deb qo‘yardi.

Biroq men bu fikrga qo‘shilmadim.

 

***

Yurib ketayotgan avtobusga qo‘lida…

To‘liq...

Boshqotirma

Savollar

 

Bo‘yiga:

  1. Sport turi
  2. Sitrus meva
  3. Daraxt turi
  4. Davlat ramzi
  5. Meva
  6. Sabzavot
  7. Daraxtning yer osti qismi
  8. Meva
  9. Tomning zinasi
  10. Ming yillik daraxt

 

Eniga:

  1. Sayroqi qush
  2. Ilm o‘chog‘i
  3. Tikish quroli
  4. Duradgor quroli
  5. Hasharot
  6. Antraktidadagi uchmaydigan qush
  7. Sudraluvchi jonivor
  8. Ilm manbai
  9. Tog‘ o‘simligi
  10. Bebaho ne’mat.

To‘liq...

Bobur biologiyaga qiziqqanmi?

Bolalar, siz tarix va adabiyot darslari orqali buyuk davlat arbobi, shoir va adib Zahiriddin Muhammad Bobur hayoti va ijodi bilan yaxshi tanishsiz. U zotning shoh asari hisoblanmish “Boburnoma”dan parchalar o‘qigansiz va o‘ylaymizki, bobokalonimizning biz uchun ibratli hayoti, oltinga teng mulohazalari sizda katta taassurot qoldirgan.

“Boburnoma”…

To‘liq...

Uch qarich til, bahaybat baqa va uyquchi yalqov

  • Dunyodagi eng katta yong‘oq Seyshel orolida o‘sadi. 1 dona yong‘oq 13-25 kilogrammgacha tosh bosadi.
  • Dunyodagi eng kichik gul volffiyaning diametri 1 millimetr, ya’ni taxminan to‘g‘nog‘ichning uchiday keladi.
  • Dunyoda eng katta hisoblangan kitsimon akulaning uzunligi 12-20 metrni, og‘irligi 15-20 tonnani tashkil etadi. Eng mitti tikanli akulaning…

To‘liq...

Yangi yil

CHAYNVORD 1. Vaqt o‘lchov birligi. 2. Yangi yil birinchi bo‘lib kutib olinadigan mamlakat. 3. Qishning so‘nggi haftasiga berilgan nom. 4. Soat jarangi. 5. Dunyo vaqti deb qabul qilingan Buyuk Britaniya hududidan o‘tuvchi meridian. 6. Mo‘g‘ulistonda qorbobo bo‘lib xonadonlarga tashrif buyuradigan kasb egasi. 7. “Rio – 2016” olimpiada o‘yinlarida…

To‘liq...

“Gulxan”da xanda

Kim kimga o‘xshaydi

– Oyimning aytishlaricha, mening burnim otamnikiga, ko‘zim buvimnikiga o‘xshar ekan, – dedi Sardor.

– Mening qulog‘im amakimnikiga o‘xshaydi, – dedi Umid.

– Mening shimim akamniki, – deb gapga aralashdi Shavkat.

 

Ota-bola suhbati

– Bugun maktabda nimalarni o‘rgandinglar? – so‘radi ota o‘g‘lidan.

– Maktab hovlisini tozalashni, –…

To‘liq...

Samolyot bilan qaysi qush tenglasha oladi?

Bugungi kunda dunyodagi eng zamonaviy samolyot ham uzog‘i bilan 12000 metr balandlikka ko‘tarila olish imkoniyatiga ega. Qushlarning imkoniyati esa bundan ancha past. Ammo Ginnesning Rekordlar kitobida baland uchuvchi qushlarga doir qiziq, shu bilan birga, kishini hayratga soluvchi bir ma’lumot qayd etilgan ekan. Ya’ni 1973-yilning 29-noyabr kuni…

To‘liq...

Nega samolyotlar to‘qnashib ketmaydi?

Mana shu ehtimoliy xavfning oldini olish uchun ham har bir davlatning o‘z havoyo‘llari va bu parvozlarni nazorat qilib turuvchi ishchi guruhi mavjud. Shuningdek, bugungi zamonaviy laynerlar sodir bo‘lishi mumkin bo‘lgan to‘qnashuv haqida xabar yetkazuvchi qurilmalar bilan jihozlangan.

To‘liq...

Mobil telefon samolyotga zarar yetkazadimi?

Soha mutaxassislari fikricha, zarar yetkazmaydi. Ammo mobil telefonlar ham o‘zidan o‘ta yuqori chastotali signallar tarqatishini hisobga olsak, ha, deyishga asosimiz bor. Shu sababli parvoz vaqtida o‘z va o‘zgalar xavfsizligi uchun yaxshisi, “sotka”ngizni o‘chirib qo‘yganingiz ma’qul.

To‘liq...

Qushlar bilan to‘qnashuv havflimi?

Bu ko‘p sodir bo‘ladigan hodisa bo‘lib, bunda samolyotga kam shikast yetadi. Eng xavflisi, qushlar galasi bilan to‘qnashish oqibatida bir yoki bir nechta qushning samolyot dvigateli ichiga kirib ketishidir. Bunda dvigatel parraklarining harakat muvozanati buzilishi natijasida turli darajadagi xavf-xatar yuzaga kelishi mumkin.

To‘liq...

Qaysi o‘rindiq qulay?

Samolyotda parvoz qilishdan qo‘rqadigan kishilarning eng katta xavotiri, bu – samolyotning uchish va qo‘nish jarayonidir. Mutaxassislar fikricha, bunday insonlar qanotlar ustidagi o‘rindiqlardan joy egallagani ma’qul. Sababi bu o‘rindiqlar samolyotning og‘irlik markazi va ko‘tarilish markaziga yaqinroq bo‘lgan qismida joylashgan.

To‘liq...

Styuardessa – jozibali kasb

Bu kasb sohibalari faoliyatidan bexabar tengqurlaringiz uchun shuni aytishimiz mumkinki, styuardessa – barcha kasblar ichida eng qiziq va jozibalisidir. Shu sababli kelajakda bu sohada mehnat qilishni istovchi qizlar o‘z orzulariga bugundan harakat qilishi lozim. Chunki styuardessa – orasta, chiroyli kiyingan bo‘lishi bilan birga bilimli va eng…

To‘liq...

Bayram dasturxoniga

Antiqa tovuq

Kerakli masalliqlar: 4 dona tovuq oyog‘i, 1 bosh piyoz, 2 dona kartoshka, 1 dona pomidor, falga qog‘ozi, tuz, murch, zira.

Tayyorlanishi: Kartoshkamizni to‘rtburchak shaklida, piyoz va pomidorimizni halqacha-halqacha qilib kesib olamiz. Keyin falga qog‘ozimizni kvadrat shaklida (15 santimetrga 15 santimetr) qilib kesib olamiz.…

To‘liq...

Hammasi yangi yil haqida

Yangi yil bolalar qatori kattalar ham intiqlik bilan kutadigan bayram. Chunki bu bayramda hamma sovg‘a oladi.

*Yangi yil kuni archa bezatish an’anasi XVII asrning boshida Fransiyaning Elzas shahridan boshlangan. Archa o‘yinchoqlari esa qog‘ozdan yasalgan.

*XIX asrda Saksoniyada archa o‘yinchoqlari – har xil “qushlar va hayvonlar” shishadan yasalib,…

To‘liq...

Mashinani kim ixtiro qilgan?

Bolalar, siz darslik va turli ensiklopedik adabiyotlarda yevropalik va amerikalik olimlarning olamshumul ixtirolari haqida o‘qigansiz. Ochig‘i, men ham shu paytga qadar bugun bizga beminnat xizmat qilayotgan barcha texnika vositalarini g‘arblik olimlar kashf etgan, degan xayolda yurar edim. Chunki kitoblarda 1452–1519-yillarda yashab o‘tgan…

To‘liq...

“Ardoqli shoir”

“Ardoqli shoir”

Quyidagi topqirlik mashqlarini hal etish bilan Erkin Vohidov hayoti va faoliyati borasidagi bilimlaringizni sinab ko‘ring.

AYLANMA KROSSVORD: Shaklda belgilangan xonadan raqam atrofiga soat mili yo‘nalishida: 1. Shoir o‘zining asarlariga atab yozgan she’ri. 2. “Bog‘laringni sayr etganimda Sen bor eding qalbda, Vatanim...” satrlari bilan…

To‘liq...

Na’matakli sharbat

200 gramm na’matak, 3-4 dona turshak, yarimta limon, 1 bo‘lak novvot.

Na’matak va turshakni yuvamiz, limonning suvini siqib, po‘stlog‘ini ham qo‘shib yuboramiz. Novvotni solib, ustidan qaynoq suv quyib, 1-2 soat dimlab qo‘yamiz. Bu sharbat shamollash va grippda juda foydali.

 

Barno LUTFULLAYEVA

To‘liq...

Sabzili pirog

Kerakli masalliqlar: 2 dona qizil sabzi, 200 gr margarin, 150 gramm shakar, un, iste’mol sodasi

Kremiga: 200 gramm smetana, 150 gramm shakar.

Tayyorlash:

Qizil sabzini mayda tishli qirg‘ichdan chiqaramiz. Margarinni eritib, shakar, iste’mol sodasi solib atalaymiz. Tayyor massaga qirilgan sabzi qo‘shib yana aralashtiramiz. Ustiga elangan unni…

To‘liq...

Mazali va foydali salat

Kerakli masalliqlar: 3-4 dona kartoshka, 1 dona tuxum, 1 stakan qotgan non talqoni, 2 cho‘mich o‘simlik yog‘i.

Tayyorlash:

40 daqiqa suvda qaynatib pishirilgan kartoshkani ezib bo‘tqa holiga keltiramiz. Unga tuz, murch solib, yaxshilab aralashtiramiz. Bo‘tqadan yong‘oqdek “koptokchalar” yasaymiz va ularni avval tuxumga keyin talqonga bulg‘ab…

To‘liq...

Kartoshkali “koptokchalar”

Kerakli masalliqlar: 3-4 dona kartoshka, 1 dona tuxum, 1 stakan qotgan non talqoni, 2 cho‘mich o‘simlik yog‘i.

Tayyorlash:

40 daqiqa suvda qaynatib pishirilgan kartoshkani ezib bo‘tqa holiga keltiramiz. Unga tuz, murch solib, yaxshilab aralashtiramiz. Bo‘tqadan yong‘oqdek “koptokchalar” yasaymiz va ularni avval tuxumga keyin talqonga bulg‘ab…

To‘liq...

“Gulxan”da xanda

– Nima uchun ukang yig‘layveradi? – so‘radi Ilhom o‘rtog‘i Zokirdan.

To‘rt tomoni to‘siq qilib o‘ralgan bolalar kravatida yotgan olti oylik ukasiga rahmi kelgan Zokir Ilhomga javob berdi:

– Seni ham unga o‘xshab tishing bo‘lmasa, gapirishni bilmasang, kechgacha mana shu kravatda yotaversang, xuddi shunday yig‘lagan bo‘larding.

 

– Sherzod, kun…

To‘liq...

“Yig‘layotgan” dengiz toshbaqasi

Dengiz toshbaqasi tuxum qo‘yish vaqtida quruqlikka chiqib, qumloqqa yuzlab tuxum qo‘yadi va ustini qum bilan ko‘madi. Tuxumlar ustini ko‘mayotgan vaqtda, uning ko‘zlaridan yosh oqib “yig‘laydi”. Buning sababi, dengiz toshbaqalari sho‘r suvda yashaganligi uchun tanasida tuz moddasi ko‘payib ketadi. Tuxum qo‘yib, uni ko‘mib ketish vaqtida moddalar…

To‘liq...

Baliqlar ham “yo‘taladi”

Baliq ozuqa topib, taomlanayotganda yeguliklarga qo‘shilib, suv ostida bo‘ladigan turli ma’danli zarralar, suv o‘tlari oyquloqqa kirib qolib, shu yerda o‘rnashmoqchi bo‘ladi. Ularni olib tashlash uchun baliqning qo‘llari yo‘q-ku. Shu sababdan u “yo‘talib”, “so‘ramay kirib olgan mehmonlar”ni chiqarib tashlaydi.

To‘liq...

“Gulxan”da xanda

O‘qituvchi doskaga ilingan suratni ko‘rsatib o‘quvchidan so‘radi:

– Aliyev, bu qanday hayvonning skeleti?

O‘quvchi:

– O‘lgan hayvonning.

 

***

Oyisi o‘g‘lini koyimoqda:

– Buncha dangasasan?! Haliyam geografiyadan olgan “ikki”ngni tuzatmabsan-ku!

– Allaqachon tuzatganman.

– Qanaqasiga?

– Nahotki, keyingi sahifadagi “bir”ni ko‘rmadingiz?!

 

***

Bola…

To‘liq...

San’atkor – bog‘bon

Kanadalik biolog va seleksioner olim Aksel Erlandson umrining qirq yilini ilmiy tajribalarga tayanib, o‘zi yashab turgan hududda “Daraxtlar sirki” deb nomlangan antiqa bog‘ barpo etishga sarflagan. 1884-yilda tug‘ilgan Aksel aslida qachonlardir Kanadaga ko‘chib kelgan shvedlar avlodidan. Uning oilasi ham turli daraxt va o‘simliklarni…

To‘liq...

Antiqa boshpana

Dunyoning mo‘jizaviy daraxtlaridan yana biri Baobab haqida ko‘p eshitgansiz. Bu daraxtning bo‘yi 30 metr, eni esa 11 metrgacha yetishi mumkin. Uning shishib turuvchi tanasi ulkan meshkobni eslatadi va o‘z bag‘rida 120 000 litr suvni saqlay oladi. Shu bois u kutilmaganda sodir bo‘ladigan har qanday qurg‘oqchilikdan aslo qo‘rqmaydi. Baobablar…

To‘liq...

Chiroqli “daraxt”

Buyuk Britaniyaning London shahrida “Svetofor-daraxt” o‘tqazilganiga 10 yildan oshdi. Bu ajoyib daraxt o‘z shoxlaridan 75 ta svetoforga joy bergan. Har bir svetofor mutlaqo bexato ishlaydi, ularning chiroqlari navbati bilan almashinib, yonib-o‘chadi. “Svetofor-daraxt” shaharning gavjum chorrahalaridan birida joylashgan bo‘lib, haydovchi-yu…

To‘liq...

Kim biladi-yo shuginani-yo

Bilag‘onlar uchun mantiqiy jumboqlar

 

Mantiqiy masala va jumboqlarni yechish aqlingizni charxlaydi, fikrlash qobiliyatingizni rivojlantiradi, e’tiborli bo‘lishga o‘rgatadi. Ko‘pincha bunday masalalarda ahamiyatsiz ko‘ringan biror detal yoki ma’lumot kalit vazifasini o‘taydi. Ba’zida esa jiddiy boshqotirish, yaxshilab o‘ylab ko‘rish talab etiladi.…

To‘liq...

“N” bilan boshlanib, “n” bilan tugaydigan so‘zlar

“N” bilan boshlanib, “n” bilan tugaydigan so‘zlar

  1. Bog‘imda… bor. Gullaydi har ilk bahor (qo‘shiqdan).
  2. Milliy taom.
  3. “Tepsa tebranmas”gaz.
  4. Milliy latifalar qahramoni.
  5. Boksdagi holat.
  6. Yosh, o‘spirin.
  7. Farg‘ona vodiysidagi qishloq.
  8. Arab harfi.
  9. Molekuladan ham kichik modda.
  10. To‘pponcha turi.
  11. Aqlsiz, tentak.
  12. Nurli, porloq.
  13. Keksaning antonimi.
  14. Erkaklar ismi.
  15. Kuyaga qarshi dori.
  16. Faryod chekuvchi.
  17. Qashqadaryo…

To‘liq...

“Ona tilim” topshiriqli aylanma skanvordi

Javoblarni chizmada belgilangan xonadan so‘zlar ta’rifi atrofiga yozish bilan skanvordni hal eting. So‘ngra chizmaning o‘rta qismidagi raqamlarni javoblar yozilgan raqamli xonalardagi harflar bilan almashtirsangiz, buyuk mutafakkir shoir ismi va uning so‘z qudrati madh etilgan hikmatini bilib olasiz.

 

Foziljon ORIPOV tuzdi.

To‘liq...

Qizil loviya salati

Kerakli masalliqlar: 3 dona pomidor, 100 gramm pishloq, 300 gramm qizil loviya, 50 gramm qotirilgan non bo‘laklari, salat bargi, 100 gramm mayonez.

Tayyorlanishi: Pomidorni mayda qilib to‘g‘rab, uni pishgan loviya va salat bargi bilan aralashtiramiz. Keyin qotgan nonni solib, tuz sepib, mayonez bilan aralashtiramiz.

 

Husnobod…

To‘liq...

Qiymali rulet

Kerakli masalliqlar: 2 stakan un, 125 gramm margarin, 1 ta tuxum, yarim stakan sut, ta’bga ko‘ra tuz, 300 gramm qiyma, 2 bosh piyoz, 2 osh qoshiq o‘simlik yog‘i.

Tayyorlanishi: Oldin xamirimizni tayyorlab olamiz. Unni margarin bilan uqalagach, tuxum, tuz, yarim stakan sut solib, yumshoq xamir qorib, tindirishga…

To‘liq...

Qovoqli dimlama

Kerakli masalliqlar: 0,5 kg qovoq, 200 gramm o‘simlik yog‘i, 100 gramm mol go‘shti, 5 dona kartoshka, 2 bosh piyoz, 2 dona qizil sabzi, yarim bosh karam, 1 dona bulg‘or qalampiri, 1 dona pomidor, ko‘katlar, tuz, zira, 2 kosa suv.

Tayyorlanishi: Barcha masalliqlarni tozalab o‘rtacha kattalikda to‘rtburchak…

To‘liq...

Yogurt

Kerakli masalliqlar: 300 gramm smetana, 400 gramm tvorog, 3 osh qoshiq shakar, 3-4 dona malina, qulupnay yoki yarim bo‘lak banan, shaftoli.

Tayyorlanishi: Barcha masalliqlarni bir idishga solib, ko‘pirtirgichda 3 daqiqa yaxshilab aralashtiramiz.

To‘liq...

“Bilimlar maskani”

“Bilimlar maskani”

KRIPTOGRAMMA: Shakl atrofidagi raqamlarda O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining “Iqtisodiy va ijtimoiy huquqlar” bobida bilim olishga oid moddadagi so‘zlar yashiringan. Uni quyidagi kalit so‘zlar javoblari orqali bilib oling.

Kalit so‘zlar: 1. Axloq, tarbiya haqidagi o‘quv fani – 14,5,…

To‘liq...

“Istiqlol yilnomasi”

“Istiqlol yilnomasi”

Quyida ta’rifi keltirilgan sanalarni shakl bo‘ylab raqamlarni yozish orqali toping.

KROSSVORD yoy bo‘yicha o‘ngga: O‘. O‘zbekiston Respublikasi mustaqilligi e’lon qilingan yil. Z. “Vatan himoyachilari kuni” bayrami ilk marotaba nishonlangan sana. B. “Kamolot” YOIH ta’sis…

To‘liq...

Oson test

  1. Yulduz va quyoshdan taralayotgan nurlar yer sathiga sekundiga necha kilometr tezlikda yetib keladi?
    1. 400 000 km B) 300 000 km S) 500 000 km
  2. Mashhur bobokalonimiz tomonidan yulduzlarni o‘rganish uchun yurtimizning qaysi shahrida maxsus rasadxona bunyod etilgan?
    1. Samarqand B) Buxoro S) Toshkent
  3. Quyosh diametri yer sharinikidan necha…

To‘liq...

Olisdagi yaqin hamkorlarimiz

Malakka Malayziya mamlakatining qadimiy poytaxti. XIV-XV asrlarda hukmronlik qilgan shahzoda Mansurshoh arab savdogari bilan yaqindan do‘stlashib qoladi. Zukko savdogar shahzodaga “Nega bolalar to yurib ketgunlarigacha qo‘ldan tushmaydi?” degan savol bilan murojaat qiladi. Shunda savdogar unga quyidagi rivoyatni aytib…

To‘liq...

“Gulxan”da xanda

Bolalar o‘qituvchining oldiga yugurib kelishdi.

– Ustoz, Jamol suvga tushib ketdi.

– Uni qutqargandirsiz?!

– Ha.

– Sun’iy nafas oldirdingizmi?

– Ancha urindik, ammo u qo‘limizdan chiqib, qochib ketdi.

 

***

Doniyor: – Dada, qilmagan ishi uchun bolani jazolab bo‘ladimi?

Ota:…

To‘liq...

“Yozgi olimpiada o‘yinlari” (chaynvord)

“Yozgi olimpiada o‘yinlari” (chaynvord)

Ayrim so‘zlar ta’rifi shakl aylanalaridagi shartli tasvirlarda berilgan.

1. Xalqaro olimpiada o‘yinlari vatani. 3. Olimpiada o‘yinlari chempioni, o‘zbek bokschisi. 5. Olimpiada o‘yinlari eng ko‘p bor o‘tkazilgan poytaxt. 6. Terma jamoa tarkibida ishtirok etishga tavsiya etilgan sportchi. 7.…

To‘liq...

Intelektual test

1. Amir Temur hukmronligi davrida mamlakatning asosiy bosh qonuni nimaga asoslangan?

A) Temur tuzuklariga B) Maslahat kengashi qarorlariga D) Shariat ahkomlariga E) Qadimgi qonunlarga

 

2. 1127-yilda Buxoroda qoraxoniylar xoqoni qurdirgan minoraning nomi:

A) Arslonxon minorasi B) Payg‘ambar shahri D) Kalta minor E)…

To‘liq...

Bordir to‘rtta oyog‘i... (topishmoqlar)

Bordir to‘rtta oyog‘i,

Lekin sira yurolmas.

Bitta oyog‘i sinsa,

U o‘rnida turolmas.

 

***

Mixning boshiga urar,

Yana kekkayib turar.

 

***

Bitta g‘orda beshta yo‘lak,

U bo‘ladi qishda kerak.

 

***

Boshqariladi yerdan,

Balandlarga uchadi.

Daraxt bo‘lmagan joyda,…

To‘liq...

Sakrashda eng birinchi... (topishmoqlar)

Sakrashda eng birinchi,

Tunda ham yo‘qdir tinchi.

Yeb to‘ymas, xo‘p ochofat,

Bedana suygan “ovqat”.

 

***

Qizil ko‘ylagi xol-xol,

Suygani gul va nihol.

Gul bargida jon saqlar,

Issiq kunlarni yoqlar.

Qo‘ng‘izlarning yulduzi

Topdim, budir...

 

***

Arilarning sultoni,

Biroz…

To‘liq...

Kompyuterning tug‘ilgan kuni

Hozirda biz uchun qadrli bo‘lgan, hatto ajralmas do‘stimiz, beminnat dastyorimizga aylangan kompyuterning tug‘ilgan kuni qachon ekanligini bilasizmi? Albatta, kompyuterning ham tug‘ilgan kuni bor. Elektron texnika, umuman informatika sohasida faoliyat yurituvchi ko‘plab soha vakillari har yili bu kunni alohida…

To‘liq...

“Gapiruvchi” kutubxona

Ha, adashmadingiz. Dunyoda gapiruvchi qush, gapiruvchi hayvonlar ko‘p. Bu hozir hech kimni hayratga solmay ham qo‘ygan. Lekin gapiruvchi kutubxona borligiga ishonasizmi? Eng ajablanarlisi, bunday noyob maskan allaqaysi dong‘i ketgan chet davlatining “sehrli” shahrida emas, o‘zimizning yurtimizda joylashgan.…

To‘liq...

Nega shunday?

Kompyuter klaviaturasiga qarab boshqa “do‘st”laridan sezilmas farqi bilan ajralib turadigan tugmalarni topib ko‘ring-chi. Ha, barakalla, zukko bolajonlar bu jumboqni bir zumda to‘g‘ri topdingiz: farq F va J tugmalari va ularda bo‘rtiq chiziqchalarning borligida.

Xo‘sh, nega shunday ekanligiga va…

To‘liq...

Qaysi taom mazaliroq

Yaqinda amerikalik olimlar yuz nafar ko‘ngilli bolalar ishtirokida antiqa tadqiqot o‘tkazishdi. Maqsad, kimga qanday taom yoqishini aniqlash. Buning uchun tayyor maxsus taomlarni avvaliga suratga olib ishtirokchilarga tarqatishdi. O‘z qo‘lidagi rasmlarni obdan tomosha qilib bo‘lgan bolalarni haqiqiy taomlar yoniga…

To‘liq...

Samolyot – oshxona

Yurtimizda ajoyib go‘shalar, maskanlar talaygina. Xususan, bir-biridan chiroyli oshxonalarimizning ta’rifi hatto xorijiy mehmonlarimizni ham o‘ziga jalb qilmoqda.

Yaqinda internet sahifalarida katta shov-shuvga sabab bo‘lgan oshxona ham o‘z betakrorligi bilan hammani hayratga soldi. Qizig‘i, bu maskan haqiqiy…

To‘liq...

Antiqa hayvonot bog‘i

Dunyoda antiqa hayvonot bog‘lari ko‘plab uchraydi. Ajablanarlisi, siz u yerda kutilmagan manzaralarga duch kelasiz: sher va mushukning bir qafasda yashashi, “uchar” maymunlar, qo‘rqinchli o‘rmon...

Sizga aytib o‘tmoqchi bo‘lgan mazkur hayvonot bog‘imiz esa barchasidan ajabtovur. Chilining…

To‘liq...

Mevali muzqaymoq

Kerakli masalliqlar: 10 gramm meva (olma, qulupnay, malina, olcha, gilos bo‘lishi mumkin), oz miqdorda vanilin, 0, 25 litr sut, 0, 5 choyqoshiq kraxmal, 1 ta tuxum sarig‘i, 1 choyqoshiq shakar, 1 oshqoshiq pista mag‘izi.

Tayyorlanishi: Mevalarni mikserda maydalab, sirli idishdagi sutga solinadi va qaynab chiqquniga qadar olovga…

To‘liq...

Kakaoli keks

Masalliqlar:

1 ta tuxum, 1 stakan shakar, 0, 5 stakan qatiq, 1 stakan+2 oshqoshiq un, 2 oshqoshiq kakao.

 

Tayyorlanishi:

Tuxum, shakar va qatiqni aralashtirgach, kakao qo‘shib atalaymiz. So‘ng unni oz-ozdan solib yaxshilab qorishtiramiz. Patnisni yog‘lab masalliqni quyamiz va qizigan duxovkada 180 C da 35-40 daqiqa…

To‘liq...

Muzdek go‘ja

Go‘ja tayyorlashda ta’bga qarab bug‘doydan tashqari oq jo‘xori donlaridan ham qo‘shib yuborish mumkin. Odatda go‘jani qaynatishdan oldin bug‘doyni hovonchaga solib yaxshilab maydalashar edi, ammo hozir bozordagi don va don mahsulotlari sotiladigan rastalardan go‘ja uchun maxsus oqlangan bug‘doy…

To‘liq...

Matematika

1. Yig‘indisi 2 raqamdan iborat amalni toping:

A) (5: 5)+5 B) (5+5): 5 S) (5x5)x5 D) (5x5)-5

2. Yo‘lda ketayotgan bola har 20 metrda 1 tangadan topib oldi. Tangalari 35 ta bo‘lganida necha metr yurgan bo‘ladi?

A) 750 B) 200 S) 700 D) 350

3. Shirin o‘rama (rulet)ni 10 bo‘lakka bo‘lish uchun necha marta…

To‘liq...

Uch ko‘zli nazoratchilar

Qizil yonsa, qimirlamang...

Sariq yonsa, sabr qiling...

Yashil yonsa, yaxshi boring...

Topdingiz, bu svetoforning buyrug‘i. Agar bir zumgina svetofor o‘chib qolsa bormi, yo‘llar tirband, mashinalar harakati to‘xtagan, odamlar ishga, o‘qishga kech qolgan... Ko‘rdingizmi yo‘llar chetida, chorrahalarda…

To‘liq...

“Gulxan”da xanda

***

– O‘qituvchi Begzodni doskaga chaqirdi.

U indamay turaverdi.

– Seni eshityapman, – dedi o‘qituvchi.

– Qanday qilib, axir men gapirmayapman-ku, – ajablandi Begzod.

***

O‘qituvchi so‘radi:

– Bolalar, qaysi qush in qurmaydi.

Bolalar:

– Kakku.

– Nega?

– Chunki u soat ichida yashaydi-da.

***

Matematika darsida o‘qituvchi o‘quvchilarga e’lon qildi:

–…

To‘liq...

Hayrat eksponatlari

Muzey – jamiyat, odamlar, san’at, madaniyat, narsa va buyumlar hatto oziq-ovqatlar haqida qadim va yangi tarix yashaydigan ajoyibxona. Odatda muzeyga kirishingiz bilan sizni ko‘hna xotiralar og‘ushiga oladi. Shubhasiz, ustozingiz ota-onangiz yordamida yurtimizdagi ko‘plab muzeylar tarixi haqida qiziqarli…

To‘liq...

Lanka – dunyo bolalari nigohida

Yaqinda bolaligimda eng sevib o‘ynaydiganimiz – lanka o‘yini haqidagi bir xushxabarni eshitdim-u, beixtiyor o‘sha shodumon kunlarni yodga oldim. Beg‘ubor xotiralar meni momomning eski po‘stagiga olib ketdi...

...Kuz kelishi bilan qishlog‘imizda bolalarning lanka o‘yini boshlanadi.…

To‘liq...

Intelektual test

  1. Yerdagi eng sayoz dengiz:

A) Qizil dengiz B) Qora dengiz S) Azov dengizi D) Marmar dengizi

  1. Maydoni eng katta davlat:

A) AQSH B) Kanada S) Rossiya D) Xitoy

  1. Maydoni eng katta davlat:

A) AQSH B) Kanada S) Rossiya D) Xitoy

  1. Yer yuzidagi eng kichik materik:

A) Afrika B) Shimoliy Amerika S) Avstraliya D) Yevroosiyo

  1. Dunyodagi eng baland…

To‘liq...

“Qizil kitob” – qiziq kitob… mi?

Turfa gullar chamandek ochilib yotgan gulzorda qanotlari qip-qizil kapalak u guldan bu gulga, bu guldan u gulga uchib o‘ynardi.

– Akajon, iltimos, uni tutib bering, judayam chiroyli ekan, – dedi buvisi va akasi bilan bog‘da sayr qilib yurgan Firdavs, kapalakni zavqlanib tomosha qilarkan.

– Qo‘y, tegma, bemalol uchaversin, balki bu “Qizil kitob”ga…

To‘liq...

“Qizil kitob” sahifalaridan

SIRKA DARAXTI

Bu daraxt Hisor tog‘ tizmasi va G‘arbiy Tyan-Shanda o‘sadi. Uning odatdagi bo‘yi 3-4 metr, ayrim joylarda 10 metrga yetib, buta shaklida o‘sadi.

Sirka daraxti yomg‘irni yaxshi ko‘radi. U dengiz sathidan 1200–1400 metr balandlikda, quruq tepalik va toshli yonbag‘irlarda yakka holda uchraydi.

Sirka daraxtining mevasi qizil,…

To‘liq...

Orden va medallar kimlarga beriladi?

5-may – “O‘zbekiston qahramoni” unvoni va “Oltin yulduz”medali, “Mustaqillik”, “Do‘stlik” ordenlari hamda “Jasorat”, “Shuhrat” medallari ta’sis etilgan kun

 

O‘zbekiston Respublikasi parlamentining 1994-yil 5-6-may kunlari bo‘lib o‘tgan sessiyasida yuqorida sanab o‘tilgan unvon, orden va medallarini ta’sis etish to‘g‘risidagi qonunlar qabul…

To‘liq...

Xandalar

***

O‘qituvchi:

– Jamshid, nega sen maktabga har kuni kechikib kelasan?

Jamshid:

– Men vaqtida yetib kelishga harakat qilaman, lekin har gal muyulishdagi “Maktab! Tezlikni sekinlat!” degan yozuvga ko‘zim tushib qoladi-da.

 

***

Xola:

– Begzod tarix fanidan imtihonni yaxshi topshirib oldimi?

Ona:

– Koshki edi... Lekin bu uning aybi emas. Bolamdan…

To‘liq...

Intellektual test

  1. Sayyoramizdagi eng sayoz dengiz:

A) Qizil dengiz B) Qora dengiz S) Azov dengizi D) Marmar dengizi

 

  1. Maydoni eng katta davlat:

A) AQSH B) Kanada S) Rossiya D) Xitoy

 

  1. Amerika qit’asini ochgan yevropalik sayyoh Xristofor Kolumb millati:

A) Portugal B) Ingliz S) Rumin D) Ispan

 

  1. Yer yuzidagi eng kichik materik:

A) Afrika B) Shimoliy Amerika S)…

To‘liq...

Navro‘z dasturxoniga

Bahor chuchvarasi

Kerakli masalliqlar:

3 stakan un va tuzli suv.

Qiymasi uchun jami 1 kilogramm ko‘k (otquloq, jag‘-jag‘ sho‘ra, yalpiz, ismaloq), 2 ta piyoz, yarim bog‘ ko‘k piyoz, 150 gramm dumba yog‘i, yarimta qalampir, ta’bga ko‘ra tuz, murch va 50 gramm sariyog‘ kerak bo‘ladi.

Tayyorlanishi: Xamir qorilib, 10 daqiqaga tindiriladi. Barcha…

To‘liq...

Darslarda

Geografiya darsida

O‘qitivchi:

Ahmedov, bizga Oy yaqinmi yoki Xitoy?

O‘quvchi:

– Albatta Oy. Chunki Oyni har kuni ko‘ramiz, Xitoyni esa yo‘q.

 

O‘qituvchi:

– Latipov, chizgan xaritangda bitta nuqtadan boshqa hech narsa yo‘q-ku?

O‘quvchi:

– Axir ummonda suzib ketayotgan kema uzoqdan nuqtadek bo‘lib ko‘rinadi-da.

 

Ona tili darsida

O‘qituvchi:

–…

To‘liq...

Intellektual test

  1. Vaqtning 10 asrga teng davri:

A) yangi asr B) yuz yillik S) asr D) ming yillik

 

  1. Kesishdan avval necha marta o‘lchash kerak?

A) 5 B) 2 S) 7 D) 3

 

  1. “Sirk” so‘zining lotin tilidan tarjimasi:

A) tomosha B) dumaloq S) teatr D) aylana

 

  1. Bir sutkaning 1/24 bo‘lagi:

A) 24 soat B) 2 soat S) 16 soat D) 1 soat

 

  1. Tishlar uchun eng xavfli sport:

A)…

To‘liq...

Qo‘lsoat nega chap qo‘lga taqiladi?

Buning sababini bilasizmi? Yoki ilk qo‘lsoatlar bezak sifatida faqat ayollar tomonidan taqilganini-chi?

1904-yilda braziliyalik harbiy uchuvchi Alberto Santos Dyumont soatsoz do‘sti Luis Karterdan urush va janglarda ham yechmay taqib yurish imkoniyatiga ega qo‘lsoat yasab berishni iltimos qiladi. Do‘stining iltimosiga ko‘ra, Karter har taraflama…

To‘liq...

Chapaqaylik ayb emas, ammo...

Do‘stlaringiz, sinfdoshlaringiz orasida chapaqaylar bo‘lsa kerak, a? Balki o‘zingiz chapaqaydirsiz? Unda siz kichkinaligingizda ota-onangizning “qoshiqni o‘ng qo‘lingda ushla, o‘ng qo‘ling bilan yoz” kabi tanbehlariga unchalik ham quloq tutavermagansiz. Chapaqaylikning nimasi yomon, deyishingiz mumkin. To‘g‘ri, chapaqaylik ayb yoki nuqson…

To‘liq...

Choy ichish xavflimi?

Istaymizmi, yo‘qmi, ovqat bilan yoki ovqatdan so‘ng deyarli hamma choy ichadi. Natijada, choyning tarkibidagi tanin moddasi iste’mol qilgan oziq mahsulotlarimizda mavjud, biz uchun muhim vitamin va moddalarni parchalab yuboradi. Natijada organizmimizda vitaminlar yetishmasligi yuzaga keladi. Buni ko‘pchiligimiz bilamiz. Ammo...

Tadqiqotlar shuni…

To‘liq...

Daraxtlar o‘tmishdan so‘zlaydi

Biror kesilgan daraxtni ko‘rganingizda uning tanasidagi xalqalarga ko‘zingiz tushganmi? Mutaxassislar fikricha, bu xalqalar soniga qarab daraxt yoshini aytib berish mumkin ekan. Shuningdek, bu xalqalar biz uchun boshqa muhim ma’lumotlar ham bera oladi. Masalan, kesilgan daraxt tanasi orqali u yashab o‘tgan davr mobaynida ob-havo qanday bo‘lganini…

To‘liq...

Eng tejamkor bolamisiz?

Buni aniqlashni istasangiz, quyidagi savollarga “ha” yoki “yo‘q” deb javob bering.

  1. Yozuv stolingizda eski, siyohi qurigan ruchka topiladimi?
  2. Kitob javoningizda o‘tgan asr so‘ngidagi jurnallar bormi?
  3. Eskirgan yoki yaroqsiz bo‘lib qolgan o‘yinchoqlaringizni tashlab yubormaganmisiz?
  4. Balki, tortmangizda o‘tgan yillarning taqvimlari yotgandir?
  5. Agar…

To‘liq...

2016–2023 © “Gulxan” jurnali tahririyati. Barcha huquqlar himoyalangan. Saytdan ma’lumot olinganda manba ko‘rsatilishi shart.