Assalomu alaykum! “Gulxan” jurnali saytiga xush kelibsiz!
Saytimizda bir-biridan qiziqarli maqolalar, hikoyalar, ertaklar va she’rlarni o‘qishingiz mumkin. Turli fanlarga oid ma’lumotlar bilimlaringizni yanada boyitishga yordam beradi!
Yaqinda oʻzbek romanchiligi maktabining asoschisi Abdulla Qodiriy nomidagi ijod maktabi ochilganining bir yilligiga bagʻishlangan adabiy tadbir boʻlib oʻtdi. Unda jurnalistlar, shoir-yozuvchilar, oʻqituvchi va oʻquvchilar hamda adibning oila aʼzolari ishtirok etdilar.
Tadbirda ijod maktabi rahbari Nilufar Yoʻldosheva, Qoraqalpogʻiston xalq shoiri…
Ulugʻbek Yosh cholgʻuchilarning Venada oʻtkazilayotgan Xalqaro tanlovida ishtirok etish uchun Avstriyaga bordi.
Tanlovdan bir kun avval kun tartibiga binoan ularni shahar boʻylab sayohatga olib chiqishdi. Sayyohlar chiqqan avtobus Venadagi Birlashgan Millatlar Tashkilotining vakolatxonasi yonida toʻxtadi. Har kim vakolatxona hovlisida hilpirab…
Kitob oʻqimay hayot kechirish yoki qoʻlga qalam olib sheʼr va hikoyalar qoralash qanchalar kechirib boʻlmas hol ekaniga oʻzingiz ham ishonch hosil qilayotgandirsiz. Aslida ham shunday. Axir odam ongi, zehni-zakovati bilan dunyodagi barcha jonzotdan ulugʻ va mukarram-da! Bu zehn, bu aqlni charxlab turish uchun esa kitob oʻqish, oʻqilgan kitob…
Bu voqea kuzda, Toshkent viloyatining Angren shahri yaqinida ayni tong chogʻida yuz bergan. Uzluksiz yoqqan yomgʻirdan hammayoq shalabbo boʻlgan. Oʻziga oʻzan izlay boshlagan yomgʻir suvlari birlashib yiqqan kuch yerning chok-chokidan soʻtib yuborgudek vajohatda. Shu tobda “gum” degan dahshatli ovoz borliqni larzaga soldi. Bir-ikki lahzalik…
Qadrli jurnalxonlar! Bugungi kunda kino olamida katta shov-shuvga sabab boʻlgan “Ibrat” badiiy filmini koʻrib xayolingiz va tasavvuringizdagi maʼrifatparvar shoir, olim, matbaachi, muallim Isʼhoqxon Toʻra Ibratni topa oldingizmi?! Shubhasiz, topgansiz. Zero, filmda tarixiy manbalar asosida Ibratning hayoti va faoliyati toʻlaqonli yoritilgan.
Shuni…
Assalomu alaykum, “Gulxan”ning aziz va qadrdon muxlislari! Sizlar bilan Yangi yilning ilk sonida uchrashib turganimizdan behad xursandmiz. 2021-yil barcha-barchaga quvonch va shodlik olib kelsin, kutilmagan muvaffaqiyatlar yili boʻlsin. Mushtariylar qatoriga bu yil kelib qoʻshilgan jurnalxonlarni esa alohida tabriklaymiz. Sababi, siz jurnalga obuna…
“Opa-singillar”, “Tugʻilish”, “Davr mening taqdirimda”, “Chinor” romanlari, bir qator qissa, hikoya va dramalari, kuzatuvlarga asoslangan falsafiy lirikasi, jahon adabiyoti namunalaridan badiiy yuksak tarjimalari bilan XX asr oʻzbek adabiyotiga katta hissa qoʻshgan soʻz sanʼatkori Asqad Muxtor 1920-yilning 23-dekabrida Fargʻona shahrida…
Oyning oʻn beshi – yorugʻ, oʻn beshi – qorongʻu
Bu maqolni kundalik hayotimizda tez-tez qoʻllab turamiz.
Maqol koʻchma maʼnoda ishi yurishmagan kishiga nisbatan ishlatiladi. Yaʼni, “Ishing bugun yurishmagan boʻlsa, ertaga albatta yurishadi”, – deyiladi. Ushbu maqol insonning sabr-toqatli, irodali boʻlishiga turtki boʻladi.
Dono xalqimiz toʻqigan bu…
Qadim-qadimdan ot insonning yaqin doʻsti boʻlgan. Hali poyezd, avtomobil, samolyotlar oʻylab topilmagan zamonlarda ot eng qulay ulov boʻlgan. Odamlar uzogʻini yaqin qilgan.
Garchi hozir otlarga biroz eʼtibor susayganday sezilsa-da, aslida, uchqur poygachi otlarning bahosi manaman degan avtomobillardan qimmatroq turadi. Shu bois hanuzgacha…
Goʻzal axloqlarning nomini bilishimiz yaxshi. Ammo, buning oʻzi kifoya qilmaydi. Ularni oʻrganishimiz, kasb etishimiz, oʻzlashtirishimiz, hayotimizning har lahzasida, har yerda amal qilishimiz lozim. Goʻzal axloqlar nomini olimlar sanab, besh yuzga yetkazganlar.
Aziz oʻquvchim, shu oʻrinda oʻzingizni bir sinab koʻrmaysizmi? Qoʻlingizga qogʻoz va…
Siz oʻquvchilik chogʻidayoq Xalqaro grossmeyster darajasini olgan isteʼdodli shaxmatchi Nodirbek Abdusattorovni yaxshi taniysiz. Uning yutuqlaridan xabardorsiz, unga havas qilasiz. Yaqinda yana bir yosh shaxmatchimiz ana shu nufuzli darajaga sazovor boʻldi. Eng qizigʻi, uning ham ismi Nodirbek!
Nodirbek Yoqubboyev – Xorazm viloyatining Hazorasp…
Bizning davrda maktab koʻrmagan insonni koʻz oldimizga keltirishimiz qiyin. Insonni maʼnaviy shaxs sifatida shakllantirishda maktab – poydevor. Maktabni bitirgan, yetuklik attestati olgan odamga hammamiz ham boshqacha hurmat va havas bilan qaraymiz. Ammo, maktab odamga hayotda kerak boʻlgan hamma narsani berolmaydi. Olimlarning fikricha, maktab…
Qadrli muxlislar, eʼtibor berayotgan boʻlsangiz, keyingi paytlarda mamlakatimiz Prezidenti oʻz nutqlarida “Uchinchi Renessans gʻoyasi” degan iborani tez-tez takrorlayaptilar. Renessans, u qanday soʻz, maʼnosini bilasizmi?
Renessans – uygʻonish, yangidan tugʻilmoq, mudroqlik, hafsalasizlik va boshqa loqaydliklardan voz kechish, borliqqa uygʻongan,…
Qadrli muxlislar, siz bilan jurnalimizning 2020-yilning soʻnggi – 12-sonida uchrashib turibmiz.
Garchi karantin kunlarini oʻtkazgan boʻlsak-da, tahririyatimiz jamoasi siz oʻquvchilar oldidagi burch va masʼuliyatini unutgani yoʻq. “Gulxan”ning barcha sonlarini rang-barang, qiziqarli va mazmunli qilib sizlarga yetkazdik. Fursatdan foydalanib, yil…
1992-yil 10-dekabr – Oʻzbekiston Respublikasi Davlat madhiyasi qabul qilingan kun.
Qonunda ham madhiyamiz davlat suverenitetining ramzi, unga katta ehtirom bilan qarash har bir yurtdoshimizning vatanparvarlik burchidir, deb belgilab qoʻyilgan. Oʻzbekiston Qahramoni, Oʻzbekiston xalq shoiri Abdulla Oripov Oʻzbekiston xalq artisti, atoqli bastakor…
Dekabr oyida xalqimiz va Vatanimiz uchun ahamiyatli boʻlgan bir necha muhim sanalar nishonlanadi. 8-dekabr – Oʻzbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi qabul qilinganining 28 yilligini bayram qildik. Konstitutsiya – nafaqat bugungi kunning qomusi, balki u ertangi kunimiz, qurayotgan jamiyatimiz istiqbolini aniqlab beruvchi hujjat, siz – bolalar va…
Rahmatulla Otaqoʻzi oʻgʻli Uygʻun 1905-yili hozirgi Qozogʻiston Respublikasi Jambul viloyatining Marki qishlogʻida xizmatchi oilasida dunyoga keldi.
Uygʻun 1927-yili Samarqanddagi Pedagogika akademiyasiga oʻqishga kirib, Mirtemir, Hamid Olimjon, Amin Umariy, Hasan Poʻlatlar bilan tanishadi.
1929-yili shoirning “Bahor quvonchlari” nomli birinchi…
Poytaxtimizning Shayxontohur tumanidagi 320-umumtaʼlim maktabining boshlangʻich sinflarida “Ona tilim jon-u dilim” mavzusida ochiq dars soatlari tashkil etildi. Ayniqsa, 4-”A”sinfda oʻtkazilgan dars soati mavzuni rang-barang matnlarga boyligi, oʻquvchilarning faolligi bilan barchamizni lol qoldirdi. Unda oʻquvchilar ona tilidan faxrlanish…
Ufqlarga tutashib ketgan poyonsiz Aydarkoʻl yam-yashil vodiy uzra yastanib yotibdi. Aydarkoʻl – qushlar makoni. Koʻlning sayoz joylari oʻtlarga boy, ozuqaga toʻla. Hasharotlarning son-sanogʻi yoʻq. Turfa xil qushlar bu yerdan rizqini topib, oʻzidan koʻpayib, betashvish yashaydi. Maʼlum chuqurlikdagi qamishlar qushlarni kushandalardan himoyalaydi.
Aydarkoʻlga…
Mamlakatimizda vatanimiz kelajagi boʻlgan farzandlarimizning salohiyatli, maʼnaviyatli va dunyoqarashi keng yoshlar boʻlib kamolga yetishiga katta eʼtibor berilmoqda.
Respublikamiz maktablarida “Noyabr – yoshlar oyligi” shiori ostida oʻtkazilayotgan qator tadbirlar ana shu maqsadga qaratildi. Oʻquvchilar vatanimizda komil inson tarbiyasiga…
Salom, qadrli tengdoshlar! Bu yil eshik ham qoqmay bostirib kirgan karantin nafaqat dunyo iqtisodiyoti, siyosatiga, balki, har birimizning 2020-yil uchun moʻljallagan rejalarimizga ham oʻz taʼsirini oʻtkazdi. Kimdir ingliz tilini oʻrganmoqchi edi, kimdir esa ustozi bilan qoʻshimcha shugʻullanib, matematikadan bilimlarini oshirishni diliga tukkandi.…
Aziz bolajonlar, barcha darmondorilarni oʻzida jam qilgan qovoq yuzlab kasalliklarga davo boʻladi. Tarkibida kaliy, temir, kalsiy, magniy koʻp boʻlgani uchun asablarni tinchlantirishda, boʻy oʻstirishda, raxit kasalida, yurak-qon tomir xastaliklarini bartaraf qilishda yordam beradi. Qovoqning et qismida ishqorli moddalar koʻpligi sababli…
Kitob soʻzini eshitganimda bir voqea yodimga keladi. Adashmasam, oʻsha paytlari sakkiz yo toʻqqiz yoshda edim. Dadam bilan daladan qaytishda bozorga borishni va albatta, muzqaymoq olishni kelishib olganimizdan soʻng sholipoyaga joʻnadik. Ayam dadamga bir qogʻoz tutqazdi. Unda bozordan olib kelishimiz kerak boʻlgan narsalarning roʻyxati yozilgandi.…
Kech kuz. Quyosh kishi tanasini yayratib, iliqqina nurini sochmoqda. Bugun yakshanba, dam olish kuni. Barno barvaqt turib hovlini supurdi. Onasi bilan birga ishkom tagidagi supachaga nonushta tayyorladi. Oila aʼzolari har kungidan ham miriqib nonushta qilishdi. Notushtadan soʻng dadasi qizlariga:
– Bugun bogʻda ishlaymiz. Behi, anor pishibdi, terib…
Vaqtni oʻtishini qarang, “Gulxan” jurnalining sobiq bosh muharriri (1972–1978) Toʻlqin Qozoqboyev – Toʻlqin Muhiddin bugun oʻzlarining sakson yoshlarini nishonlayaptilar.
Gulxanjon u kishini bosh muharrir sifatida quchoq ochib kutib olganida Toʻlqin aka oyogʻidan ham, qalamidan ham oʻt chaqnagan, hali qirqqa ham toʻlmagan navqiron yigit edi.…
Hikmat: Suv, Olov va Axloq – uchalasi doʻstlashib sayrga chiqishdi. Bir-birlaridan xavotirlanib Suvdan soʻrashdi:
– Agar yoʻqolib qolsang seni qayerdan topamiz?
– Qayerda sharillash ovozini eshitsangiz, men oʻsha yerda boʻlaman, – dedi Suv.
– Qayerda tutun koʻrsangiz, men oʻsha joyda boʻlaman, – dedi Olov.
Navbat Axloqqa kelganda, u bunday javob…
Mana sakkiz oydirki, Oʻzbekiston aholisining ham tinchini buzgan koronavirus pandemiyasi butun dunyoni larzaga soldi. Kasallikni oldini olish va uni haddan ziyod keng tarqalmasligi uchun hukumatimiz tomonidan qator chora-tadbirlar amalga oshirildi. Atrofni koʻrib, kuzatib turibmiz, har kuni bir xabar eshitmoqdamiz. Bu kasallik qancha odamlarning…
Buyuk davlat barpo etish, tenglar ichra teng yashash – xalqimizning azaliy orzusi boʻlgan. Bu orzular soʻnmas qadriyatlar, eng avvalo, davlat ramzlarida oʻz ifodasini topadi. Ramzlar, timsollar nihoyatda qadrlidir. Bobolarimiz kerak boʻlsa uning uchun jon fido etishgacha borishgan.
Xorijdan kelgan mehmonlardan biri ibratli voqeani hikoya qilib…
Mahmud Toir 1952-yil 31-avgustda Toshkent viloyatining Parkent tumanidagi Parkent qishlogʻida tavallud topdi. Nizomiy nomidagi oʻrta maktabni bitirgach (1959–1969), Toshkent davlat universiteti filologiya fakultetining kechki boʻlimiga oʻqishga kirdi.
Harbiy xizmatdan soʻng oʻqishni davom ettirdi. Respublika radiosining bolalar va oʻsmirlar uchun…
Shaxmatni qadimiy va donishmandlarga xos oʻyin deb bejiz aytishmaydi. Bu sport turi bilan shugʻullangan bola teran fikrlaydi, har qanday qiyin vaziyatdan chiqishning toʻgʻri yechimini topa oladi.
Tengdoshingiz Samandar Shermuhamedov – 16 yoshda. Toshkent viloyati Chirchiq shahridagi 25-umumtaʼlim maktabining 11-sinf oʻquvchisi.
Samandar…
Ijtimoiy tarmoqlarda Onkogematologiya ilmiy tekshirish instituti markazida davolanayotgan bolalarga oʻz qoʻllari bilan yasagan turli oʻyinchoqlarini ulashayotgan Kamronjonning suratini koʻrib qoldim. Uning rangli qogʻozlardan yasagan kichik sanʼat asarlarini koʻrib, bunday goʻzallikni yaratish har kimning ham qoʻlidan kelavermasligiga amin boʻldim.…
Temir moddasi yetishmaydigan bolalar rangpar boʻladi, hid va taʼm bilish qobiliyati buziladi, sust fikrlaydi. Tez-tez shamollaydi. Bu belgilar tanaga kislorod yetishmasligidan kelib chiqadi. Chunki temir miyaga kislorodni yetkazib beruvchi asosiy tashuvchidir.
Goʻsht, jigar, grechixa, bugʻdoy, dukkakli mahsulotlar tarkibida temir moddasi koʻp…
Bolajonlar, meva va sabzavotlar foydali elementlarga qanchalik boy boʻlsa, ularning sharbatlari ham vitaminlarning koni hisoblanadi. Ayniqsa, ularni nahorda ichsangiz, darmondorilar ichaklarda oson soʻriladi.
Uzum sharbati – kamqonlik, oʻpka kasalliklari, kam quvvatlikni davolashda va oʻt qopidagi toshlarni tushirishda yordam beradi.
Olma…
Yomgʻirlar
Suvsiz hayot yoʻq. Tabiatda suv turli shaklda – yomgʻir, qor, tuman, qirov, shudring kabi koʻrinishlarida uchraydi. Bularning barchasi tabiat uchun zarur. Ammo mening eng yoqtirganim – yomgʻir. Xoh maydalab yogʻayotgan boʻlsin, xoh shovullab; yoʻllar, ariqlarni suvga toʻldirsin yoki u sababli guldiragan momaqaldiroqdan choʻchigan qushlar…
Maqsud Shayxzodaning urush yillari chop etilgan ilk sheʼriy toʻplami men uchun juda ardoqli edi. Uni menga maktabimizning ilmiy mudiri, adabiyot oʻqituvchimiz, sinf rahbarimiz Qudrat aka Ahmedov oʻz dastxati bilan sovgʻa qilgan edi. Dastxatda “Aʼlochi oʻquvchi Ozod Sharafiddinovga esdalik uchun” deb yozilgan soʻzlar bor edi. Albatta, bugungi kunda…
(Siz bunday gapirmaysiz-a?!)
– Bolajonim, mana shu tabletkani ichsang, appeteting ochiladi.
– Mejduprochim, onajon, dorilarni yaxshisini ham, yomonini ham nenaviju.
***
– Oʻgʻlim, bu ishingdan voobshe koʻnglim toʻlmadi.
– Zato, zato buvimlar “Molodets polvonim”, deb xursand boʻldilar.
***
– Qodir nega boyadan beri savolimga otvet…
Avlodlaringizga faqat bugunning emas, kelgusi zamonning ilmini ham oʻrgating.
M. Behbudiy
* * *
Oʻz shogirdlarida mehnatdan zavqlanish xislatlarini uygʻota bilgan muallim sharaflarga loyiq.
E. Xabbart
* * *
Har qanday taʼlim va tarbiyada eng asosiy narsa muallim, uning tafakkur dunyosidir.
A. Disterverg
* * *
Oʻqituvchining butun faxri…
Bolajonlar, sizga yaxshi maʼlumki, badiiy filmlarda yoki qiziqarli multfilmlarda shahzodalar, kuragi yer koʻrmagan alp bahodirlar oʻzining keskir qilichlarini oʻynatib, dushmanlarning dodini beradi, yurtini yomonlardan himoya qiladi. Lekin oʻsha keskir, tigʻi oʻtkir qilich duch kelgan temir-tersakdan yaratilmaydi. Qolaversa, uni bolgʻa bilan…
Oʻzbek tilining tarixi bilan siz maktab darsliklari orqali tanishsiz. Mahmud Qoshgʻariyning “Devoni lugʻotit-turk” asari qadimdan turkiy xalqlar tillari orasida koʻplab sinovlardan oʻtib bizgacha yetib kelgan. Bugun esa tilshunos olimlarimiz, shu sohaning yirik mutaxassislari ona tilimizni toza holda meros qilib keyingi avlodlarga yetkaza olamizmi,…
Husniddin Sharipov 1933-yil 10-fevralda Namangan viloyatining Pop shahrida tugʻildi. Toshkent qishloq xoʻjalik instituti oʻrmon-melioratsiya fakultetida tahsil oldi.
Namangan oʻrmon xoʻjalik idorasida injener (1954–1956), “Namangan haqiqati” gazetasida adabiy xodim va masʼul kotib (1956–1960), “Oʻzbekiston madaniyati” gazetasida adabiy xodim…
– Onajon, Zarina opamga oʻxshab chaqqon boʻlgim keladi, biroq uddalay olmayapman. Nima qilsam ekan?! – dedi Mohira maktabdan qaytgach. – Hali jismoniy tarbiya oʻqituvchisi opamni maqtadi.
– Dadang kelsin, gaplashamiz, – qizini bagʻriga oldi, Manzura opa. Kechki ovqat paytida Manzura opa Mohiraning gapini Rahmatilla akaga yetkazdi.
– Boʻldi, buning…
Bolajonlar, vujudingiz sogʻlom va baquvvat boʻlishi uchun, avvalo, u vitaminlarga toʻyingan boʻlishi kerak. Shunda immun tizimingiz mustahkam, turli xastaliklarni yengishingiz oson boʻladi. Bunda sizga turli dorilardan koʻra koʻproq sabzavotlar yaqin koʻmakchi boʻla oladi. Sholgʻom, sabzi va turp kabi shunday shifobaxsh sabzavotlar tarkibidagi bir…
Sobirjon ertalab uyqudan turib, bilaklaridagi kichik qizil nuqtalarni qashlarkan, “kechasi bilan chivinlar mazza qipti-da” deb oʻyladi. Lekin bu “chivin chaqishlari”ga beparvo yuraverdi. Bora-bora uning tanasining har yerida qichishish, qizarish alomatlari kuchaya boshladi. Sobirjon esa televizor tomosha qilayotganda ham, dasturxon boshida ham…
1-savol: Bitmay qolgan ish; inson tanasining bir qismi; peshona teri bilan topilgan pokiza neʼmat; qilgan nojoʻya ishlar uchun koyish va oʻyinga yolgʻon aralashtirib nohaq oʻynash. Bu tushunchalarning umumiyligi nimada?
2-savol: Har birimiz yoshligimizda juda koʻp ertaklar, fantastik asarlar oʻqiganmiz. Yalmogʻiz kampir, uch boshli ajdarho,…
Aziz oʻquvchilar! Bilasiz, yurtimizda pandemiya tufayli hozirgi kunda koʻpgina muassasalar oʻz ishini toʻxtatdi, jumladan maktablar ham. Darslar masofaviy oʻqitildi. Shu bois koʻpchilikni bir savol qiynayapti – maktablar ochilishi kerakmi yoki darslar onlayn tarzda oʻtilavergani maʼqulmi? Keling, bu haqida tengdoshlaringizning fikr va…
Olmos mening yuragim,
Tolmas mening yuragim.
Kim aytadi sheʼrimda
Qolmas mening yuragim.
Qudrat HIKMAT
Sheʼriyat olami – qutlugʻ olam. Sheʼriyat olamini, jumladan, bolalar sheʼriyatini ham yuzlab, oʻn minglab ijodkorlar yaratadilar. Bu olam yaratuvchilarini shoirlar deb ataydilar. Ularning yana bir nomi tuygʻuchilardir. Shu nomning oʻziyoq…
36 yildan buyon boshlangʻich sinflarga dars beraman. Har gal birinchi sinfni qabul qilib olganimda avvalgilarga oʻxshamagan isteʼdodlarni kashf qilaman. Saidbek Rumxonov ham mening yangi topilmam. U oʻqishga kelgan dastlabki kunlaridanoq sersavolligi, har bir mavzuni sinchiklab soʻrashi, soʻz boyligining koʻpligi bilan eʼtiborimni tortdi.…
Mart oyida yurtimizga kirib kelgan tojdor virus koʻpgina tashkilot va muassasalar ish faoliyatini vaqtincha toʻxtashiga sababchi boʻldi. Ammo shunday kasb egalari borki, ular pandemiya sharoitida ham faoliyatdan toʻxtashmayapti. Ana shunday kasb egalaridan biri – ustozlar siz aziz bolajonlarning bilim olishingiz, kelajakda har tomonlama komil inson…
Ravshan bobo toʻngʻich nabirasini ona yurti Buxoroga olib bordi. Lekin mashinasini uyda emas Kogon shahri yaqinidagi Bahouddin Naqshband ziyoratgohi yonida toʻxtatdi. Firdavs bu yerga tavobga kelayotgan gurra-gurra odamlarni koʻrib bobosidan hayrat bilan soʻradi:
– Dodajon, odamlar nega buncha koʻp, ular hammasi Naqshband boboni taniydimi?
– Ha…
Bugungi kunda mamlakatimizda “Sariq devni minib”, “Sariq devning oʻlimi” asarlari kirib bormagan birorta xonadon boʻlmasa kerak. Nafaqat bugungi maktab oʻquvchisi, balki ularning bobo-yu buvilari, ota-ona, aka-opalari uchun ham asar qahramoni Hoshimjon oʻz akasi, oʻz ukasi, oʻz doʻstiday qadrdon. Asar muallifi Oʻzbekiston xalq yozuvchisi Xudoyberdi…
Aziz muxlislar, barchamizga maʼlumki 2001-yildan buyon 31-avgust sanasi mamlakatimizda Qatagʻon qurbonlarini yod etish kuni sifatida nishonlanadi. Shoʻro davrida yurtimizda minglab begunoh insonlarning umri xazon boʻlgani, qancha-qancha oilalar parokanda va xonavayron boʻlib, bolalar yetim qolganini tarix va kelajak avlod hech qachon unutmaydi.
Xalqimizning…
Yozuvchi va olim Xurshid Doʻstmuhammad 1951-yil Toshkentda tugʻildi. ToshDU (hozirgi Oʻzbekiston Milliy universiteti)ning jurnalistika fakultetida oʻqidi. (1968–1973). Mehnat faoliyatini Oʻzbekiston “Fan” nashriyotida boshladi. “Fan va turmush” jurnalida, “Qishloq hayoti” gazetasida ishladi. 1986-yildan “Yosh kuch” jurnalida boʻlim mudiri, bosh…
Sportga, jismoniy mashqlarga qiziqish xalqimizga xos. Buni adabiyotimiz, tariximiz tasviriy sanʼatimiz ham tasdiqlaydi. Oʻtmishda yashab oʻtgan musavvir bobolarimiz oq va qora otlar minib, ikki guruhga boʻlinib, uchi egilgan uzun tayoqcha bilan oʻt ustidagi koptokni surib chavgon oʻynayotgan chavandozlarni miniatyuralarda koʻp tasvirlaganlar.…
Qahramonimiz Mohinur Rahmonova 2004-yilning 7-avgustida Xorazm viloyati Yangibozor tumanidagi Pahlavon Mahmud mahallasida tugʻilgan. U hozir tumandagi 6-umumtaʼlim maktabining 10-sinf oʻquvchisi.
Sergʻayrat qiz bolaligidan sport bilan doʻst tutindi. Maktabning jismoniy tarbiya oʻqituvchisi Gulyor Rahmonovadan belbogʻli kurash sir-asrorlarini…
Salom-salom, akademik litsey va maktabning yuqori sinfida taʼlim olayotgan, oliy oʻquv yurtlariga tayyorgarlik koʻrayotgan, ammo qaysi fanni chuqurroq oʻqisam, kelgusida qanday universitetga kirsam, deb oʻylanib turgan doʻstim. Keling, bu vazifani birgalikda hal qilaylik. Qanday qilib deysizmi? Biz ijodiy jamoamiz bilan kelishgan holda,…
Jurnalimizning elektron manziliga Asalxon Baxtiyorovaning ijodiy ishlarini yuborgan Baxtiyor bobo nabirasining tasviriy sanʼatga anchadan buyon qiziqishi haqida toʻlqinlanib yozibdilar. Asalxon Qarshi shahridagi 1-IDUMning 8-sinfiga oʻtibdi. Biz Asalxon chizgan rasmlarni koʻzdan kechirar ekanmiz uning oʻz ustida tinimsiz izlanib, tasviriy sanʼatga…
Bargizub – koni foyda
Bargizubning bir necha xillari boʻladi, uning zubturum degan ikkinchi nomi ham bor. Katta bargizubni yoʻl yoqalarida, boʻsh yotgan yerlarda, ariq, daryolar boʻyida koʻp uchratgansiz.
Bilsangiz, bu beozor oʻsimlikning barglari vitaminlarning haqiqiy koni, unda ayniqsa karotin (A provitamini), vitamin S koʻp. Bulardan tashqari,…
Fransuz adibi Antuan de Sent Ekzyuperining “Kichkina shahzoda” asari bilan tanisha turib, unda bolalarga xos begʻuborlik, soflik va samimiylikni tuydim. Asarning boshlanishida Ekzyuperi “Men bu asarni katta yoshdagi odam uchun bagʻishlaganimga bolalardan kechirim soʻrayman”, – deydi. Demak, biz bu asarni oddiy sarguzasht yoki ertak sifatida qabul…
Maktablarda oʻtkazilayotgan bir qator maʼnaviy-maʼrifiy targʻibot tadbirlariga borganimizda falsafa fanlari doktori, professor, xalqaro toifadagi notiqlik boʻyicha murabbiy, “Maʼrifat” targʻibotchilar jamiyati aʼzosi Jamila opa SHERMUHAMEDOVA bilan tez-tez koʻrishib turamiz. Garchi maktablarning tadbirlar zali oʻqituvchi va oʻquvchilar bilan liq…
Yaqinda Toshkent viloyatining soʻlim goʻshalaridan birida yashaydigan qarindoshimiznikiga mehmonga bordim. Buni qarangki, keksalar va kichkintoylar uyda qolishgan, boshqalar esa uzumzorga chiqib ketishgan ekan. Men ham uzumzorga borib ularning mehnatini koʻrgim, uzum uzishga koʻmaklashgim keldi, lekin keksa buvijon uzumzor bu yerdan ancha olisda…
Erkin Aʼzam 1950-yili 10-avgustda Surxondaryo viloyatining Boysun tumanida tugʻildi. Toshkent Davlat universiteti (hozirgi OʻzMU)ning jurnalistika fakultetida tahsil oldi (1967–1972).
Oʻzbekiston radiosida muharrir (1972–1976), “Guliston” jurnalida xodim, adabiy kotib, (1976–1981), “Yoshlik” jurnalida boʻlim mudiri (1981–1986), Gʻafur Gʻulom…
Ona sayyoramizni oʻrab turgan va bizni Quyoshning zararli nurlaridan himoya qilib kelayotgan Ozon qatlami haqida eshitgansiz. Biz ozon qatlamini koʻrmaymiz, qanday qilib u bizni himoya qilishi mumkin, deyapsizmi? Keling, bu haqida batafsilroq bilib olaylik.
Ozon qatlami nima?
Siz oftob uribdi, degan iborani bilasiz. Ayrim odamlar, ayniqsa,…
Dunyo gʻaroyibotlaridan hayratlanuvchi aziz oʻquvchilar! Navbatdagi sahifamizda Sizlar uchun yer yuzining eng ulkan, maftunkor va viqorli togʻlari haqida yana Jizzax viloyati Baxmal tumanidagi 6-maktabning geografiya oʻqituvchisi Ziyodulla aka Astanaqulov maʼlumot beradilar. Oʻylaymizki, ushbu ruknda berib borilayotgan qiziqarli maʼlumotlar…
Bolajonlar, goh yoqimli ovoz bilan sayrab dilimizni zavqlantiradigan, goh biyron-biyron gapirib bizni hayron qoldiradigan, osmonda erkin-erkin qanot qoqib, suvda miriqib-miriqib shoʻngʻib, sahroda shamoldan tez yugurib mahoratini namoyish qiladigan qushlarni bejizga, qanotli doʻstlarimiz deb atamaymiz. Chunki ular bogʻ va polizlardagi, gʻallazor va…
“Bilagi zoʻr birni, bilimi zoʻr mingni yiqar” deb xalqimiz bejiz aytmagan. Bu soʻzlar hozirgi davrda ayniqsa, ahamiyatlidir. Chunki ilm insoniyatning eng katta doʻsti, hamkoriga aylandi. Yoshlarimiz bilimi, aql-u zakovati bilan nafaqat mamlakatimizda, balki jahonda oʻzlarini namoyish qilishga erishmoqdalar. Buni yosh grossmeyster – maktabimizning…
Togʻjambil
Togʻjambil (ruschada chabrets) xushboʻy oʻsimlik, uning tarkibidagi efir moyida mikrobga qarshi moddalar – timol, shuningdek achchiq, boʻyovchi va oshlovchi moddalar, smolalar, mineral tuzlar bor. Togʻjambil oʻti mikroblarga qarshi va tinchlantiruvchi xususiyatga ega.
Aziz bolajonlar, togʻjambil qaynatmasi va suyuq ekstraktini yuqori…
Taniqli oʻzbek shoirasi, bolalar ijodkori, “Doʻstlik”, “Mehnat shuhrati” ordenlari sohibasi, “Oltin qalam” Milliy mukofoti sohibasi Zulfiya MOʻMINOVAni katta-yu kichik juda yaxshi taniydi. Shoiraning “Bolaga kitob bering” nomli sheʼrini esa bugun respublikamizda yod olmagan bola boʻlmasa kerak.
Zulfiya opaning “Vatan tashlab ketmaydi”, “Beshiklarni…
Hormanglar, bolalar! Taʼtil yaxshi oʻtyaptimi? Bilamiz, yaxshi bolalar soy va anhorda choʻmilib, bepoyon yaylovlarda, qoʻy-qoʻzi, echki-uloqlarni quvalab, tomorqasida yoki fermer dadasining dalasida mehnatda chiniqib, dov-daraxtlar, sabzavotlar bilan “tillashib”, aniqrogʻi dehqonchilik, bogʻdorchilik sohasida, mahoratini oshirib, sport bilan…
Aziz oʻquvchilar, bu yil yozgi taʼtil kunlari har doimgidek serzavq va taassurotlarga boy oʻtmadi. Ayniqsa, aholi zich yashaydigan poytaxtda karantin munosabati bilan uyda qolgan bolalar biroz zerikib qolishganidan xabarim bor. Ha, oromgohlar ishlamadi, suv havzalari, toʻgaraklar huvillab qoldi. Hatto sayrgohlarga chiqish, hayvonot bogʻi va boshqa…
Taniqli bolalar shoiri Habib Rahmat 1941-yil 21-yanvarda Toshkent shahrida tugʻildi. 1956-yilda oʻrta maktabni tugatgach, qurilishda ishchi boʻlib mehnat faoliyatini boshladi. Soʻngra podshivnik zavodida tokarlik qildi. 1962-yilda Toshkent madaniy oqartuv texnikumiga oʻqishga kirib kutubxonachilik sohasini egalladi. Shundan soʻng bir muddat…
“Bektemir shams” fermer xoʻjaligi rahbari Mansur Beknazarov maktabimizning sobiq oʻquvchisi. Bahor yakunida maktabga kelib bogʻni aylanganini, yangi oʻtqazilgan nihollar suvsizlikdan qovjirab qolganini achinib gapirdi.
– “Lalmikor” mahallasi oqsoqoli bilan ham maslahatlashdim. Mahallaga va maktabga 85 metr chuqurlikdan quduq (sakvojina) qazib…
Mahallamizdagi barcha xonadonlar har bir parcha yerdan ikki-uch xil hosil olib, yaxshigina daromad qilishyapti. Eng muhimi, pomidor, bodring, kartoshka, sabzi-piyoz oʻzlaridan chiqqani sababli bozorga borish tashvishi yoʻq. Bu esa bozorlarda narx-navoning pasayishiga sabab boʻlmoqda.
Yozgi taʼtilga chiqqan bolalar ham karantin tufayli uyda…
Har bir kasbning oʻz bayrami, unitilmas ayyomi bor. Yozning eng qaynoq kunlarida nishonlanadigan shodiyona – Matbuot va ommaviy axborot vositalari xodimlari kuni ham ana shunday qutlugʻ sanalardan biri. Katta-yu kichik jurnalistlar, butun ijod ahli bu kunni oʻzgacha bir zavq-u shavq bilan kutishadi.
Bu bayram nafaqat nashr xodimlari, balki, jurnal…
Maktabni bitiruvchi doʻstlarim! Orangizda 6-7-sinfda oʻqiyotganidayoq oldiga aniq maqsad qoʻyib, shu yoʻlda repetitor yoki toʻgaraklarga qatnab, bilimini mustahkamlab yurgan bolalar bor. Ota-onasi, aka-opasidan hunar oʻrganib, unga mehr qoʻyib, kelgusida shu hunarni davom ettiraman, deb niyat qilganlar ham anchagina. Qishloq sharoitida bogʻ va dala…
Aziz bolajonlar, xabaringiz bor, dunyo mamlakatlaridan, jumladan yurtimizdan ham koronavirus pandemiyasi butunlay chekingani yoʻq. Bunday vaziyatda tanasining immun tizimi past kishilarda ehtiyotsizlik tufayli virus yuqtirish xavfi yuqoriroq boʻladi. Afsuski, bu holat bolalarda ham uchrashi mumkin. Bu xatarning oldini olish uchun nimalarga eʼtibor…
Aslida bugungi sahifamiz mehmoni Dilshod Rajabni sizga tanishtirib oʻtirishga hojat yoʻq. Chunki boshlangʻich sinf darsliklarining (matematikadan tashqari) deyarli hammasida shoirning shoʻx va ravon, yodlash juda oson, goʻzal sheʼrlari bor. Siz ularni mazza qilib oʻqiysiz, sharillatib yodlab ustozdan maqtov eshitasiz. “Besh” baho olib quvongansiz.…
Abdurahmon, Mahmudjon bobosi yodlashga bergan Muhammad Yusufning “Ulugʻimsan, vatanim”, Abdulla Oripovning “Oʻzbekiston – Vatanim manim”, Erkin Vohidovning “Oʻzbegim” sheʼrlarini, Firdavs esa Boburning ruboiylarini uydagilarga chiroyli, bexato qilib yodlab berishdi.
– Barakalla, – dedi togʻasi xursand boʻlib, – sheʼrni yaxshi koʻrganingiz, taʼtilda…
Hayotda suv bilan bogʻliq koʻp tasodifiy hodisalar uchrab turadi. Bunga misol qilib yaqindagina Sirdaryo viloyatining Sardoba tumanida sodir boʻlgan voqealarni olishimiz mumkin. Sardoba suv omborining nurashi, soʻngra esa yorilishi natijasida erta tongda bir necha qishloqlarni suv yuvib ketdi. Qishloq aholisi egnidagi bitta koʻylagida arang qochib…
Shavkat Rahmon 1950-yil 12-sentabrda qoʻshni Qirgʻiziston respublikasi Oʻsh viloyatining Qorasuv tumanida xizmatchi oilasida tugʻildi. 1966-yil oʻrta maktabni tamomlagach, viloyat gazetasida ishladi.
1973-yil Moskvadagi M. Gorkiy nomidagi adabiyot institutini bitirgach, Toshkentga koʻchib keldi. Gʻafur Gʻulom nomidagi Adabiyot va sanʼat…
Assalomu alaykum, hurmatli tahririyat xodimlari! Men Sirdaryo viloyati Xovos tumanidagi 18-maktabda ingliz tilidan dars beraman. Farzandlarim va oʻquvchilarim bilan “Gulxan” va “Gʻuncha” jurnallarini muntazam oʻqib boramiz. Bu jurnallar bolalarning eng sevimli nashriga aylangan. Ular nafaqat farzandlarimning, balki mening, hattoki ota-onamning ham…
Turkiya boy tarixiy merosi bilan dunyoga mashhur davlat. Turk millati bilan tilimiz, urf-odatlarimiz juda yaqin. Aziz bolalar! Ushbu mamlakatda yashayotgan tengdoshlaringiz, ularning hayot tarzini bilish sizlar uchun juda qiziq boʻlsa kerak-a? Bu haqda Turkiyada istiqomat qilayotgan hamyurtimiz Kamola ARSLONOVA hikoya qilib beradi.
Turkiyaning…
Karantin kunlarida oʻquvchilardan biri telefon qilib qoldi.
– Hozir hammamiz uydamiz. Hamisha ishda boʻladigan dadam ham uyda qolganlaridan sevinib, ular bilan shaxmat, shashka oʻynashni xohladim. Shaxmat, shashka taxtachalarini olib yonlariga borgandim, keyinroq oʻynaymiz, dedilar. Rosa kutdim, lekin dadam yonlariga chaqirmadilar. “Dada, qachon…
Shahnoza juda chaqqon, serharakat qiz. Gʻayrati ichiga sigʻmaydi. Qizidagi bu fazilatni sezgan onasi uni 2015-yilda qilichbozlik majmuasiga olib bordi. Sportning bu turi Shahnozaga oʻzbek jang sanʼati, basketbol, voleybol oʻyinlarida shugʻullangan chogʻlarida his qilolmagan zavqni berdi. Shahnoza qilichbozlikni oʻzlashtirishga qatʼiy ahd qildi. Uni…
Men odamzod kushandasi boʻlgan nemis-fashist bosqinchilarining yer yuzidan tamoman supurib tashlanganiga 10 yil toʻlganda dunyoga kelgan ekanman. Esimni taniganimda esa insoniyatning 1418 kunini tahlikaga solgan, har daqiqada ajal oʻz qiyofasini koʻrsatib turgan bu mudhish tarix bizdan birmuncha yiroqlashgan, odamlar ancha xotirjam tortib, qayta…
Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan jurnalist, taniqli yozuvchi Erkin Malikov bolalar uchun sermahsul ijod qilib, oʻzbek bolalar adabiyoti rivojiga ulkan hissa qoʻshib kelayotgan zabardast adib. Erkin aka bolalar olamini, ularning ruhiyatini juda yaxshi biladigan bolajon yozuvchi. Hozirda oʻnlab nabiralarning bobosi sifatida ham bolalar dunyosining…
Bahorning oxirgi kunlari...
Bitiruvchilar yuragida hayajon. Axir qancha yillar bagʻrida ulgʻaytirgan jonajon maktabni tashlab ketish osonmi?!
Mana bugun oʻzim ham bitiruvchiman...
Koʻz oldimdan bolaligim bir-bir oʻtmoqda. Birinchi sheʼrim, birinchi hikoyam va birinchi ustozim. Hatto, mening jajji portfelim va unga havas bilan tikilgan dugonalarim…
Oʻn bir yil davomida uchta maktabda oʻqidim. Birinchisi bogʻcha-maktab edi. U yerda bogʻchadan keyin boshlangʻich, yaʼni 4-sinfgacha taʼlim berilardi. Boshlangʻich sinfni tugallash arafasida ota-onalar, ustozlarim va sinfdoshlarim bilan bitiruv kechasi tashkillashtirgan edik. Oʻshanda, bundan keyin sinfdoshlar har xil maktablarda oʻqishimiz,…
Bolaligimda maktabga borishni juda yaxshi koʻrardim. Hattoki, koʻchadagi bolalar bilan yakshanba kuni, garchi, yoshimiz yetmasa ham maktabga borardik. “Ustoz-ustoz” oʻynardik. Mana shunga ham birpasda oʻn uch yil boʻlibdi. Qiziq, umr oʻtar, vaqt oʻtar deganlari shu boʻlsa kerak. Kechamiz oʻtib ketdi, endi qaytmaydi. Oʻtgan har daqiqa gʻanimat…
Ayni karantin kunlariga toʻgʻri kelgan Xotira va qadrlash kuni hamda Ikkinchi jahon urushida qozonilgan Gʻalabaning 75 yilligi har yilgidan oʻzgacha kayfiyatda nishonlandi. Ushbu shonli sana munosabati bilan davlatimiz rahbari poytaxtimizning Olmazor tumanida barpo etilgan Gʻalaba bogʻiga tashrif buyurdi. Hammamizga maʼlumki, Oʻzbekiston xalqi…
Yurtimizda kechayotgan karantin kunlari katta-yu kichik uchun sinovli davr boʻldi. Kimdir bu kunlarni juda mazmunli va serunum oʻtkazmoqda. Kimdir oltindan qimmat vaqtini besamar sarflamoqda. “Gulxan” ijodkorlari esa siz aziz muxlislar qoʻliga qiziqarli va mazmunli jurnal tutish maqsadida tinimsiz izlanmoqdalar.
Yaqinda tahririyatimizga Surxondaryo…
Oʻzbekiston xalq shoiri Muhammad Yusuf 1954-yil 26-aprelda Andijon viloyati Marhamat tumanidagi Qovunchi qishlogʻida dehqon oilasida tavallud topdi. Toshkentdagi Rus tili va adabiyoti institutida (hozirgi Jahon tillari universiteti) tahsil oldi. Respublika kitobsevarlar jamiyatida, “Toshkent oqshomi” gazetasida, Gʻafur Gʻulom nomidagi Adabiyot va…
Aziz oʻquvchilar, siz kundalik hayotingizda koʻp asabiylashasizmi? Baʼzan atrofingizdagi eng yaqin kishilaringizning gap-soʻzlari, yoningizda yurishlari ham yoqmay qoladimi? Shunday paytda oʻzingizni qoʻyarga joy topolmay, xonangizga kirib yolgʻiz qolgingiz yoki koʻchaga, keng dalalarga chiqib ketgingiz, oʻz-oʻzingiz bilan gaplashgingiz keladimi?…
Sinfdoshim Dilbar bilan qoʻshniman. Maktabda ham, baʼzi qoʻshnilarimiz ham uni yaxshi, odobli qiz, deyishadi. Lekin men bu fikrga unchalik ham qoʻshilmayman. Tagʻin, oʻzi hamma qizlar shunaqa, bir-birini sirayam maqtamaydi, deb oʻylamang. Gap boshqa yoqda. Balki quyidagi voqelarni oʻqib, siz ham fikrimga qoʻshilarsiz.
Sinfda Dilbar oʻrta partada…
Bizning maktabda ajoyib anʼana yoʻlga qoʻyilgan. Sinflararo “Eng namunali sinf”, “Eng mazmunli insho” tanlovlari tashkil etilgan. Tanlovlar shartiga koʻra, har bir oʻquvchi koʻproq baho olishi, kitob mutolaa qilishi, oxirgi oʻqigan asari yuzasidan imlo xatosiz va mazmunli insho yozib berishi kerak. Shu bilan birga maktab tartiblariga rioya qilgan…
Negadir oxirgi paytlarda ustozlarning koʻpgina oʻquvchi yoshlarning mutolaa qilmasligi, kitob oʻqishga qiziqmasligi haqidagi noroziliklarini tez-tez eshitadigan boʻldik. Albatta, buning sabablari ham bisyor. Xoʻsh, aziz bolajonlar, siz kitob mutolaasiga kinofilm koʻrganchalik yoki internet tarmoqlariga ketgan behuda soatlaringizdek vaqt sarflay…
Baland togʻlar bagʻrida Dehibolo qishlogʻi bor. Dehibolo forscha “dehi” – qishloq, “bolo” – yuqori, yaʼni yuqori qishloq maʼnosini bildiradi. Boysun tuman markazidan 50 km olisda joylashgan. Keksalarning aytishicha, qishloq taxminan 800 yil oldin paydo boʻlgan. Aholi asosan chorvachilik, dehqonchilik, bogʻdorchilik, bedachilik bilan shugʻullangan.…
– Dada, bugun qanday kunligini bilasizmi? – dedi Behzod toʻrqovoqdagi bedanaga don berayotgan dadasiga.
– Bilaman, oʻgʻlim. Bugun butun dunyoda qushlar kuni nishonlanadi. Men yana sen bilmagan bir narsani bilaman, – sirli jilmaydi dadasi.
– Nimani, – qiziqdi Behzod.
– 1-aprel qushlarning qishlovdan qaytish kuni, yana shu kuni dunyodagi barcha…
Bahor... Shifoxona palatasining ochiq darchasidan oʻrik gulining hidi dimogʻimizga urildi. Ukam ikkalamiz derazadan tashqariga qaradik. Quyosh charaqlab turibdi. Oʻrik gullari ustida asalarilar gʻuv-gʻuv uchgan, daraxt atrofida esa bolalar quvlashmachoq oʻynashyapti.
– Qaniydi, menga ham doʻxtirlar yugurishga ruxsat bersa, – xoʻrsindi ukam. Uning…
Islombekning dadasi bozordan bir xalta bodom, xandon pista olib keldi.
– Bolalar sogʻligʻiga juda foydali, immunitetini koʻtarar ekan, shifokor aytdi, – dedi Farhod aka xaltani Aziza opaga tutqazayotib. – Tagʻin, mehmonga deb yashirib qoʻyma, bolalarga ber.
Islombek judayam suyinib ketdi. Axir u yongʻoq, xandon pista, gʻalvirak bodomni juda yaxshi…
Oʻzbekiston Davlat konservatoriyasi professori, Zulfiya nomidagi davlat mukofoti laureati Oydin ABDULLAYEVAni koʻpchiligimiz bilamiz. U xalqaro tanlovlar gʻolibi, bir qator oʻquv qoʻllanmalar muallifi, boʻlajak kompozitorlarga taʼlim berayotgan tajribali murabbiy. Shu bilan birga Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlis deputatligiga saylangan birinchi…
2016–2023 © “Gulxan” jurnali tahririyati. Barcha huquqlar himoyalangan. Saytdan ma’lumot olinganda manba ko‘rsatilishi shart.
