Assalomu alaykum! “Gulxan” jurnali saytiga xush kelibsiz!
Saytimizda bir-biridan qiziqarli maqolalar, hikoyalar, ertaklar va she’rlarni o‘qishingiz mumkin. Turli fanlarga oid ma’lumotlar bilimlaringizni yanada boyitishga yordam beradi!
Ahmadjon bu yil oltinchi sinfda o‘qiyapti. U juda sergap va sho‘x bola. O‘qituvchilarining aytishicha, Ahmadjonning harbiy bilim yurtida o‘qiyotgan Rustam ismli akasi bor ekan. U maktabda juda a’lochi, zehnli, og‘ir-bosiq bola bo‘lgan ekan. Ukasi esa uning aksi. Xotirasi yaxshi bo‘lsa ham, uni keraksiz narsalarga ishlatadi. Qaysi sinfga yangi…
Do‘rmondagi “Ijod uyi” tomon yo‘l oldim. Har galgidek tanish bekatga kelib tushdim. Masofa unchalik olis emas, ikki chaqirimcha yayov yurish kerak. O‘tgan yili may oyida kelganimdagi go‘zal manzaralarni xayoldan o‘tkazib ikki yuz metrcha yurganimni bilaman, Qibray tarafdan “Yo‘ldan qoch!” deya chinqirganicha pishqirib poyezd kelayapti. Oldinda esa…
Abdulhay Nosirov juda bolajon ijodkor. Shundanmi, dilini zavqqa to‘ldirgan kuzatuvlarni goh she’r, goh hikoya tarzida sizga ilinadi. U kishining o‘nlab she’rlari qo‘shiq bo‘lgan. Hammamiz mazza qilib tinglaydigan “Men oftobning qiziman”, “Qizg‘aldoq” qo‘shiqlari muallifi ham Abdulhay aka bo‘ladilar.
Kuni kecha “O‘zbekiston” NMIUda yozuvchining eng…
Shu kunlarda respublikamiz bo‘ylab O‘zbekiston xalq shoiri Anvar Obidjonning 70 yillik to‘yi nishonlanmoqda. Qadrli o‘quvchilar, siz uning o‘nlab she’rlarini o‘quv darsliklaringiz orqali yod olgansiz, bir-biridan qiziq qissa, hikoyalarini sevimli gazeta va jurnallaringizda o‘qigansiz, bolalar uchun chop etilgan o‘nlab kitoblari maktab va oilaviy…
Fantastik hikoya
Bobur tarix fanini juda yaxshi ko‘radi. Yozgi ta’tilda u kutubxonadagi barcha tarixiy kitoblarni o‘qib chiqdi.
– O‘g‘lim, otlan, oying bilan seni Samarqand ziyoratiga olib boraman, – dedi dadasi, ta’til tugashi arafasida.
Samarqandga kelgach, mehmonxonaga joylashishdi. Bobur bilan oyisi tarixiy obidalarni tomosha qilib bo‘lgach…
Soat millari tungi 23: 30. Devorda osig‘liq kalendar negadir xomushgina bo‘lib “31-dekabr” sanasini ko‘rsatib turibdi. Komilalarning uyi bayramona bezatilgan. Katta xona o‘rtasida savlat to‘kib turgan archa tevaragida hamma parvona. Go‘yo butun dunyo bezaklari shu archa gardaniga osilgan – mitti sharchalar-u bejirim o‘yinchoqlar, turfa ranglarga…
Bu voqea o‘tgan yili yangi yil kuni sodir bo‘lgan edi. O‘sha kunni eslasam, haligacha uyalib ketaman. O‘zi ham tinib-tinchimagan bolaman-da. Rejalashtirgan ishim amalga oshmaguncha qo‘ymayman, biroq o‘xshata olmasam, ancha vaqtgacha o‘zimni koyib yuraman.
Hammasi boloxonani tozalagan kunimdan boshlandi. Oyimning topshirig‘i bilan anchadan beri hech…
Bolalar! Hamidulla Murodov nomi sizga yaxshi tanish. U kishining “G‘uncha”, “Gulxan” jurnallarida chop etilgan she’r, topishmoq, tezaytishlarini mazza qilib o‘qigansiz, yod olgansiz. Bu yil “O‘zbekiston” nashriyotida ijodkorning keyingi yillarda yozgan hikoyalari “Qaldirg‘ochlar qo‘shig‘i” nomi bilan chop etildi. Quyida ana shu kitobdan joy olgan…
Bolaligimda ota-onam meni juda yaxshi ko‘rar, doim sovg‘alar bilan siylardi. Balki bunga ko‘p kasal bo‘lganim sababdir. Chunki tomog‘im og‘risa, tepki bo‘lganimda, shamollasam ota-onam dori bilan birga darrov sovg‘a ham ko‘tarib kelardi.
Opam Lelya esa aksincha, deyarli kasal bo‘lmasdi. Shuning uchunmi unga uydagilar uncha e’tibor bermasdi.…
(Jurnal varianti)
Assalomu alaykum, men uchun aziz va qadrdon bo‘lib qoladigan o‘quvchi do‘stlarim! Ushbu dil maktubini sizlarga juda qadimiy maskan – To‘raqishloqda yashovchi jo‘rangiz Jo‘rabek yozmoqda. Men kechagina To‘raqishloqdagi o‘rta maktabning bilag‘onlar sinfi…
Hikoya
Ayasi Muborak opa kasalxonaga tushgandan beri Anvar xolasi bilan birga yashayapti. Xolasi Karima opa Anvarga xuddi onasi kabi mehribon. Ertalab uyg‘otadi. Nonushta tayyotlaydi, ichirib, maktabga kuzatadi. O‘zi esa kuniga kasalxonaga opasining yoniga qatnaydi.
Anvar dars tugagach, ilgarigiday ko‘cha-ko‘yda…
Shokir qovunchi desa, bobomni qishloqda hamma taniydi. Bobom uzoq yillardan buyon qo‘shnilarimiz Mashrab va Mamasiddiq amakilar bilan Chirchiq daryosi bo‘yidagi sayhonlikda qovun-tarvuz ekadi. Bobom yetishtirgan qovunlarning oldida Mashrab amakining qovunlari handalakday bo‘lib qoladi. Chunki polizimizdagi qovunlarning eng…
Sahroyi Kabirda bir qaroqchi yashar ekan. U o‘tgan umri davomida kishilarga faqat yomonlik qilgan ekan. Kunlarning birida qaroqchi tushida qora libosli kishini ko‘ribdi. U qaroqchiga:
– Bu odatingni tashlamasang, albatta, do‘zaxda yonasan, – debdi.
– Qanday qilib bu gunohlarimni yuvsam bo‘ladi? –…
It adashib qolgan edi. Bundan ikki hafta oldin u bir notanish yigitning ortidan ancha masofagacha ergashib bordi. Bu odam unga juda yoqib qolgandi. U do‘st bo‘lishni, u bilan birga yashashni, unga vafodor bo‘lishni juda istardi. It bu odamga xushomad qilgandek dumini likillatib qo‘ydi. Lekin yigit uni tepib yubordi.
U…
Erta tongda eshikdan kirib kelgan nabiralari Salima buvini mahkam quchoqlab oldi. Supachadagi xontaxta atrofida gurunglashib nonushta qilishdi. So‘ngra hovli etagidagi mo‘jaz boqqa chiqishdi. Xola bog‘ni juda yaxshi ko‘radi. Kichkinagina bo‘lsa ham sara mevali daraxtlar bor. Ularni rahmatli choli ekkan. Bog‘ni…
Sanobar bugun maktabdan kech qaytdi. Ustini apil-tapil almashtirib, oshxonaga chopdi. Uning oyisi oshxonada shoshib ovqat tayyorlayotgan edi.
– Oyijon, tezroq ovqat bering, qornim juda ochib ketdi, – dedi Sanobar.
Dildora opa esa:
– Qizim, ovqatim hali tayyor bo‘lmagandi. Non bilan tokchada turgan murabbodan yeya qol,…
Bu safargi suhbatimiz “Kim bo‘lsam ekan” mavzusida bo‘ldi. Sinfimiz qizlari shifokor bo‘lishdan boshlab, dizaynerlik kasbini maqtagancha gaplarini tugatishdi. Ularning balandparvoz gaplaridan o‘ylanib qoldim. Hammasi shifokor bo‘lib ketsa, qishlog‘imizda yangi ochilayotgan konserva zavodi, sut…
Bahorgi o‘quv ta’tilida Anvar bilan Akbarlarnikiga olis Jaloyir qishlog‘idan Ozodbek mehmon bo‘lib keldi. U o‘zi o‘qiyotgan maktabda shaxmat to‘garagi borligini, to‘garakda faol qatnashib, allaqachon sinfdoshlari orasida chempion bo‘lganligini zavq bilan gapirib berdi. Hatto maktab direktori…
O‘tgan yili yozgi ta’tilning ilk kunlari edi.
– Xo‘sh, o‘g‘lim, ta’tilda nima qilmoqchisan? – so‘radi nonushta paytida otasi Rustamjondan.
– Qo‘ylarga qarayman, – dedi Rustam.
– Bu kam, – dedi norozi ohangda otasi.
– Kitob o‘qiyman, televizor…
Aqlli himoya
Yoshi ulg‘ayib qolgan jang san’ati ustasi qaytib maydonga tushmaslikka qaror qildi. Biroq bir kuni yosh, manman polvon uni olishuvga chorladi. Usta bunga e’tibor bermay, jim o‘tiraverdi. Yosh jangchi endi uni masxaralashga, ajdodlarini haqoratlashga tushdi. Ammo bu ham natija bermadi.
Oxir-oqibat yosh…
Komil maktabda “Tabiatning yosh do‘stlari” guruhi sardori. U yozgi ta’tilda o‘rtoqlari bilan qishloqlari etagidan oqib o‘tadigan daryo sohiliga tez-tez chiqib, u yerdagi jonivorlarni o‘rganadi. Suratga oladi. Uning bobosi Turg‘un amaki usta ovchi. Hayvonlar, suv jonivorlari haqida juda ko‘p…
Madina endi 4-sinfda o‘qiydi. Lekin juda mahmadona. Hamma narsaga aralashaveradi. Mahalladagi ayollar, Karima opoqi nevarasini “qovurib” olgan, deb kulishadi. Bir kuni Hakima xola ko‘chasini supurayotgan ekan. Madina darvozalaridan chiqib bir zum unga qarab turdi-da, asta yoniga borib, salom berdi. Keyin:
– Opoqi,…
(sarguzasht qissa)[1]
Mening ismim Jahongir. Bu yil yettinchi sinfni tugatdim. Yozgi ta’til boshlanishi bilan ota-onam meni qishloqqa, xolamlarnikiga olib ketishdi. Qishloq ajoyib ekan: paxsa-devor va uylar, qo‘y-sigir haydagan bolalar-u turfa daraxtlar. Ajoyib manzara. Qiziq, avvallari bu haqida hech o‘ylab ko‘rmagan…
Poytaxtimizning Olmazor tumanidagi 165-maktabda tashkil qilingan “Qaldirg‘och” nomli sog‘lomlashtirish oromgohida 150 nafar o‘quvchi mazza qilib dam olmoqda. U yerda tashkil etilgan to‘garaklarda bolalar o‘zlari qiziqqan hunarlarni ham o‘rganishmoqda.
– Sog‘lomlashtirish oromgohimizda…
Oyqor tog‘ining kun chiqish tarafida – Ko‘kqo‘ton archazorlarining quyuq qismidagi uyada ona ayiq Qo‘ng‘ir va Paxmoqoy laqabli bolalari bilan yashar edi.
Kunlarning birida ona ayiq ov qilishni o‘rgatish uchun bolalarini Burgutqoyaga boshladi. Yo‘lda odam hidini sezib to‘xtadi. Bolalarini…
O‘n yoshli Alisher oxirgi paytlarda tez-tez kasal bo‘lib qolaverdi. Natijada maktab darslarini o‘zlashtirishda sinfdoshlaridan orqada qola boshladi.
Bir kuni ota-onasi o‘g‘lini shahardagi eng katta shifoxonaga olib bordi. Alisher har bir tibbiy ko‘rikdan o‘tar ekan, shifokorlarning sinchkov nigohlaridan,…
Navbatdagi ov mavsumida Bim uch yoshga to‘ldi, Ivan Ivanich uni o‘rmon bilan tanishtirdi. Bu ikkalasi uchun ham qiziq kechdi.
Ikki o‘rmon so‘qmog‘i tutashgan joyda yaylov yastanib yotardi, yo‘llar to‘rt tomonga ketgan. Ivan Ivanich yong‘oq shoxlari ichiga kirib oldi, atrofga va yuqoriga qaradi. Bim…
Elchini katta e’zoz bilan Oqsaroyga olib kirishdi. Ulkan ko‘shkli saroy darvozasidan kirib borar ekan, Klavixo bu shohona koshonaning har burchiga yosh boladek intiq boqar, o‘zgacha nur taralib turgan devorlarning mahobati va bejirim naqshlaridan ko‘zi qamashardi. Oyog‘i ostidagi marmarda mavjlanayotgan o‘z…
Ukam ikkimiz jonivor va qushlarni yaxshi ko‘ramiz. Bu xislat bizga bobomdan o‘tgan bo‘lsa kerak. Chunki bobomni uyi xuddi hayvonot bog‘iga o‘xshaydi. Bobom hovlisining etagida jonivor va qushlar uchun maxsus xonalar qurganlar. U yerda quyon, tipratikan, qo‘zichoq, buzoq, tovuq, kurka, kaptar va kaklik bor. Bobom har bir jonivor qanday o‘t yeydi,…
Uy vazifalarini bajarib bo‘lib, kitob-daftarlarini sumkaga joylagan Dilmurod sovqotganidan xona ichida bo‘lishiga qaramay paltosini kiyib oldi. Aksiga olib ko‘mir ham tugagan. Pechkani yoqishga o‘tin kerak. Uning xayolini bo‘lib akasi chaqirdi.
– Yur, o‘tin olib kelamiz.
Sovuq jon-jonidan o‘tgan Dilmurod, qayoqqa, deb so‘ramasdan ham akasiga…
(Voqeiy hikoya. Boshi o‘tgan sonda)
Tashqarida sharros yomg‘ir yog‘ar, momaqaldiroq guldiragida dara aks-sado qaytarardi. Ayniqsa, zulmatni bir zum yoritgan chaqmoq yorug‘idan butun atrof afsonaviy tus olardi. Yomg‘irni kuzatish uchun Ergash kamardan tashqariga chiqmoqchi bo‘lgan edi, yashin paytida panada o‘tirgan ma’qul, deb Elbek qo‘ymadi. Orada…
Nurbek velosipedi bor o‘rtoqlariga havas qilardi. Ular kim o‘zarga poyga qilishib, velosiped uchib yurishganda “Qachon mening ham velosipedim bo‘larkin?” deya yuragi orziqib, ortlaridan uzoq termulib qolardi.
Bir kuni kechki ovqatdan keyin yana otasiga xarxasha qildi:
– Hammaning velosipedi bor, faqat menda yo‘q. Tezroq olib bering.
– Xo‘p, olib…
– Dadasi, – dedi Kimyo opa xo‘jayinini ishga kuzatayotib, – o‘g‘lingizni etigi yirtilib qolibdi. Maktabga kiyib borishga oyog‘ida yo‘q.
– Yo‘g‘-e, yaqinda chet eldan bitta etik, bitta krassovka olib keldim-ku.
– Hayronman, yaxshisi o‘g‘lingizni o‘zi bilan gaplashing.
Rustam aka soatiga norozi ko‘z tashlab qo‘ydi-da, oshxonaga qaytdi. – Islomjon,…
Hikoya
Erta bahor edi. Biz suzib yurgan muz bo‘laklarini tomosha qilish uchun Aglaya bilan daryo bo‘yiga keldik. Suv yuzasida negadir mayda muz bo‘laklari ko‘p-u, kattalari kam edi.
Biz qirg‘oqdagi xoda ustiga o‘tirib olgancha ermak uchun pista chaqib, daryoni tomosha qila boshladik.
– Bugun negadir ulkan muz bo‘laklari ko‘rinmayapti, kecha juda…
Elnoraning ukasi Umarjon birinchi sinfni tugatyapti. Hamma fanlardan o‘qishi yaxshi-yu, ammo matematikadan hisob-kitobga zo‘r bo‘lsa ham masala tuzishga hech uquvi yo‘q-da. Mana, ta’til paytida berilgan o‘nta masaladan bittasini ham tuza olmadi. Ertaga esa o‘qituvchi hammadan uy vazifasini so‘raydi.
– Opajon, jon opajon, masalalarni tuzib bering,…
Sizga Feruza Jalilova nomi yaxshi tanish. Feruza opa faqat bolalar uchun ijod qiladi. Chunki u sizlarni juda-juda yaxshi ko‘radi. Bu mehr adibaning “O‘zbekiston” NMIUda chop etilgan “Mehr daraxti” kitobida yaqqol ko‘zga tashlanadi. Feruza opangiz qiziqarli ertak va hikoyalar orqali sizning murg‘ak qalbingizga ezgulik, saxiylik, mehnatsevarlik va…
Ergash ikkalamiz sakkizinchi sinfda o‘qiymiz. Yoshimiz teng. Ergash asli qishloqdan. U amakisinikidan maktabga qatnaydi. Amakisining hovlisi bizning hovlimizga yaqin. Ergashning otasi tog‘oldi Padang qishlog‘idagi maktabda boshlang‘ich sinf o‘qituvchisi. Padang Boysun shahar markazidan piyoda yurganda bir soatlik masofadagi qishloq. Tog‘lar orasida…
Nonushtaga chiqqan Jamshid ota-onasining avzoyini ko‘rib hayron bo‘ldi. Ko‘rpachaga o‘tirar ekan ko‘zi bir dasta pulga tushdi.
Ertalab Norbibi opa o‘g‘lining o‘rin-ko‘rpasini yig‘ishtirayotib, yostiq tagidan anchagina pul topib olgan edi... Ayni vaqtda boshlanayotgan tergov shuning vajidan.
– Bu pullarni qayerdan olding? – so‘radi otasi unga g‘azab…
Ertalab Dilshod ayvonchada bobosi bilan nonushta qilib o‘tirgandi. Shu payt ochiq turgan derazadan ikkita qaldirg‘och uchib kirdi-da, tepalarida charx urib, aylana boshladi.
– Vo-oy, qaldirg‘och, – dedi Dilshod ularni qo‘li bilan ko‘rsatib.
– Qaldirg‘och bu – baxt timsoli. U kirgan xonadonda hamisha tinchlik, xotirjamlik bo‘ladi, – tushuntirdi…
Osmonda pag‘a-pag‘a bo‘lib suzayotgan bulutlar asta-sekin quyuqlashdi, ohistagina yomg‘ir tomchilay boshladi. Ozodbek osmonga qarab xo‘rsinib qo‘ydi. Go‘yoki samo ham unga hamdardlik bildirayotgandek edi. Oyisi xomush o‘tirgan o‘g‘lining boshini silab:
– O‘g‘lim, ertadan maktabga chiqsang ham bo‘ladi. Tengdoshlaringdan ancha orqada qolib ketding.…
2016–2017 © “Gulxan” jurnali tahririyati. Barcha huquqlar himoyalangan. Saytdan ma’lumot olinganda manba ko‘rsatilishi shart.
